Hoe kun je als professional in de gehandicaptenzorg eenduidig communiceren met een arts?

Aantal keer bekeken: 1718 views

Mensen met een verstandelijke beperking hebben ook vaak medische problemen. Dit kan bijvoorbeeld een oorzaak zijn van probleemgedrag of gedragsveranderingen. Als begeleider of gedragsdeskundige is het dus soms nodig om te communiceren met een arts. Dit is het geval als je wilt overleggen of een medisch onderzoek wilt aanvragen. Voor artsen is het belangrijk dat je dan duidelijk en eenduidig communiceert. In deze blog schrijven we over een methode die helpt de communicatie tussen hulpverleners te verbeteren, namelijk de SBAR.

Het belang van goede communicatie

Slechte communicatie kan tot risicovolle situaties leiden. Wanneer er niet eenduidige, consequent en snel wordt gecommuniceerd over de conditie van een cliënt, kan de situatie ontsporen waardoor de cliënt niet de zorg krijgt die hij nodig heeft.

Er zijn verschillende methoden voor informatieoverdracht tussen hulpverleners. Een daarvan is de SBAR. Dit is de meest gebruikte methode.

De SBAR

De SBAR is ontwikkeld in de VS en vertaald naar de Nederlandse situatie. De methode komt oorspronkelijk uit de luchtvaartindustrie en leger. In deze hoog-risico industrieën wordt namelijk veel aandacht besteed aan precieze, ondubbelzinnige, objectieve en efficiënte taal om een zo veilig mogelijke situatie te creëren.

Als je de SBAR toepast dan communiceer je de volgende stappen:

1. Situation (Situatie): welke klachten of gedragingen worden gezien?
2. Background (Achtergrond): wat is de achtergrond van de cliënt (mate beperking, oorzaak
   beperking, bekende ziektebeelden)?
3. Assessment (Beoordeling): welke aanvullende observaties zijn er (aanvallen gezien, bleekheid, eetlust)?
4. Recommendation (Aanbeveling): wat denk je dat nodig is (verder onderzoek, bloedprikken e.d.).

Opmerking:
Aan de Nederlandse versie is nog een R toegevoegd, de R van Repeat. In de stap Repeat herhaalt de arts of een andere medische zorgverlener tot slot de informatie uit de vorige stappen om te controleren of de informatie correct is overgekomen. In dit geval spreek je dan van de SBARR

Voordelen

De SBAR is gemakkelijk te onthouden en brengt structuur in de communicatie. Structuur in de communicatie voorkomt informatieverlies en maakt de informatieoverdracht efficiënter. Het spreekt voor zich dat dit in spoedeisende situaties heel belangrijk is. Een bijkomend voordeel is dat de SBAR de verschillen in een interdisciplinaire samenwerking kan overbruggen.

Voorbeeld

Een gesprek tussen een gedragsdeskundige of begeleider en een arts op basis van de SBAR zou er als volgt uit kunnen zien:

1. Situation: Petra is minder actief en heeft minder interesse in haar hobbies: lezen en film
2. Background: Ze is 52 jaar, heeft Down syndroom en een matige verstandelijke beperking.
3. Assessment: Ze wil niet meer lezen of filmpjes bekijken, ze valt overdag in slaap, ze reageert prikkelbaar als we haar boekjes aangeven.
4. Recommendation: We denken dat staar de oorzaak zou kunnen zijn. Graag deze klacht en mogelijke oorzaken verder (laten) onderzoeken.

Meer leren over de oorzaken van medische oorzaken van gedrag?

FORTIOR organiseert eens in de zoveel tijd de leergang “Medische oorzaken van gedrag. De leergang bestaat uit drie studiedagen die mooi op elkaar aansluiten. Maar je kunt er ook één volgen, die je bijvoorbeeld het meeste interesseert. Bekijk hier de leergang!

FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod!

Bronnen:

Website VMS-zorg: https://www.vmszorg.nl/praktijkvoorbeelden-en-tools/sbar-methode/

Training Daphne Konz bij de VGN: https://www.vgn.nl/system/files/2020-02/Workshop%202.%20Medische%20bril%20begeleiders.pdf

Vakblad ambulance zorg, artikel over de SBAR.

Verpleegkunde: communiceren via SBARR/SBAR-methode

https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/180268-verpleegkunde-communiceren-via-sbarrsbar-methode.html