Aantal keer bekeken: 840 views
Jeroen Saris en Anneke Doek gaven op 11 juni 2010 de workshop Ontmoeting via lichaamstaal bij kinderen en volwassenen met autisme”. Tijdens de workshop gingen zij in op de methode Emerging Body Language (EBL). Het werd duidelijk hoe je lichaamstaal kunt inzetten om af te stemmen op de cliënt en zo contact te maken. In deze post leest u een impressie van de workshop.
De workshop begon eigenlijk al toen de deelnemers binnendruppelden: er werden opnames gemaakt om de spontane lichaamstaal te registreren om later het Meebewogen-zijn te illustreren. Het Meebewogen-zijn blijkt vaker voor te komen dan we ons realiseren! Hieronder zie je een foto van twee mensen die met elkaar meebewogen zijn.
Zoals we eerder in de post De methodiek Emerging Body Language op deze weblog schreven, zijn er vijf interactiestructuren c.q. lagen. Anneke en Jeroen behandelden alleen de eerste twee: laag A (Gewaar-zijn en Meebewogen-zijn) en laag B (Meebewegen). Binnen EBL (EBL is de afkorting voor Emerging Body Language) kijkt de therapeut naar wat zij ziet en probeert interpretaties over het “waarom” van gedrag te vermijden. Ze kijkt naar welk gedrag bij welke laag past en kan hier haar aanpak op afstemmen. EBL wordt in de regel gecombineerd met andere vormen van therapie (bijvoorbeeld muziektherapie of speltherapie).
Gewaar -zijn (Laag A) betekent het onbewust opmerken van iets of iemand in je nabijheid. (Dit is iets anders dan gewaarworden, dit is meer het proces dat leidt tot Gewaar-zijn). Bij Gewaar-zijn ervaart het kind dat die persoon of dat object iets met hem doet en begrijpt hij de betekenis hiervan nog niet. Vaak is deze laag bij kinderen met autisme niet goed ontwikkeld en zijn ze zich niet Gewaar van zichzelf. Een doel van therapie is dan dat deze mensen zich Gewaarworden van zichzelf en anderen.
Meebewogen- zijn (Laag A) betekent dat je je lichaamshouding (onbewust) afstemt op de ander. Je komt ongepland in elkaars ritme waardoor interactie ontstaat. Meebewegen (Laag B) kun je inzetten om Meebewogen-zijn tot stand te laten komen. Dit is iets anders dan het doelbewust kopiëren van iemands lichaamstaal. Bij Meebewogen- zijn stem je af maar blijf je jezelf.
Anneke en Jeroen vertelden de deelnemers, dat het een geruime tijd duurt voordat je de EBL volledig beheerst. Wat heel nuttig is om te doen is zelf ervaren wat de begrippen inhouden en die ervaring op je eigen manier te verwoorden.
In een therapiesessie of ondersteuning van mensen met autisme kun je het afstemmen op het niveau van lichaamstaal (dus Meebewegen) inzetten om contact te maken met de cliënt. Contact (en een goede relatie) is een belangrijke voorwaarde om de ontwikkeling van de cliënt te stimuleren op andere niveaus. Mensen met autisme hebben vaak moeite met het afstemmen op één persoon. Ze stemmen hun lichaamstaal bijvoorbeeld af op verschillende voorwerpen die er in de ruimte zijn.
Op beide niveaus (Laag A en B) zijn pauzes belangrijk voor het kind om prikkels gewaar te worden en te verwerken, om er op te kunnen reageren en het initiatief te kunnen nemen voor het vervolg van de interactie. In de pauzes wordt ook geleerd!! De deelnemers hebben veel oefeningen gedaan om het Gewaar-zijn en Meebewogen-zijn zelf te ervaren. Dat was ook de opzet van Anneke en Jeroen: het met je eigen lijf ervaren wat de twee lagen inhouden. En dat is zeker gelukt. Anneke en Jeroen leidden de workshop met voelbare enthousiasme en veel energie. De deelnemers deden geboeid en met veel plezier mee, zo leek het. Een deelneemster verwoordde aan het eind van de dag dat ze – door de manier waarop over het onderwerp gesproken werd – een zielsverbondenheid voelde die recht uit het hart kwam.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod