Het is weer rustig geworden rondom Brandon. De storm van verontwaardiging is grotendeels gaan liggen. Brandon is van de voorpagina’s van de kranten verdwenen maar het houdt de gemoederen in zorgland nog wel enigszins bezig. Wat kunnen wij als professionals doen om cliënten met extreem agressief gedrag een menswaardig bestaan te geven? Tijdens de “studiedag Emotionele Ontwikkeling bij mensen met een beperking” (18 februari 2011) zag ik een link met deze problematiek.
Hoe zou het nu met Brandon zijn? We weten het niet. De NRC schreef op 01 februari 2011, dat hij nog steeds in dezelfde situatie zat. Tuig en touw werden nog steeds gebruikt. (Er stond overigens een nuancering bij: Brandon moet zich vastmaken aan de muur, als er mensen bij hem in de ruimte komen. Voor de rest kan hij zich kennelijk vrij in de ruimte bewegen.) ’s Heerenloo werkt aan andere huisvesting voor hem. Het CCE heeft een gesprek gehad met de “betrokkenen rondom Brandon” zoals het op de site van het CCE geformuleerd wordt. En verder staat er “Via het CCE zijn deskundigen vanuit verschillende disciplines bij elkaar geroepen om mee te denken over het verbeteren van de zorg voor Brandon”. Ik ben benieuwd wat het resultaat van al deze inspanningen is. Ik zou het wel goed vinden als we af en toe eens iets over Brandon zouden horen en over de pogingen die gedaan worden om de kwaliteit van zijn leven te verbeteren.
Volgens de meest recente schatting van het CCE zijn er meer dan veertig kinderen (!) en volwassenen met een ontwikkelingsbeperking die in vergelijkbare omstandigheden als Brandon verkeren en die een zeer bijzondere en speciale zorgvraag hebben. Wat is er aan de hand met deze mensen? Hoe komt het dat de hulpverleners er niet in slagen hun levensomstandigheden te verbeteren? Het kan namelijk wel, als we af gaan op de voorbeelden van mensen met een beperking die wel op een goede manier geholpen zijn. ASVZ liet twee cliënten zien die nu een genormaliseerd bestaan leiden. ASVZ gebruikt de door haar ontwikkelde methode Triple C voor gedragsmoeilijke mensen.
Op de studiedag Emotionele Ontwikkeling bij mensen met een beperking (van 18 februari 2011) werd de film van Willem in het Veld getoond. Die film is ooit op de tv vertoond. Toen ik die film zag, moest ik aan Brandon denken: Willem vertelt over zijn jeugd en zijn moeilijke gedrag, dat hij met polsbandjes vastgebonden op zijn bed lag en dat hij 10 à 12 tabletten per dag kreeg plus slaapmedicatie. Hij vertelt geëmotioneerd over zijn belevingen. “Het is een rottijd geweest”, zegt hij huilend.
Willem heeft ernstig onder de aanpak geleden. Hij heeft er trauma’s aan overgehouden en een gevoel van verlatenheid. De enige twee dingen die hij wil, zijn “geaccepteerd” en “gerespecteerd” worden als de mens die hij is en de hulp krijgen die hij nodig heeft. Hij liet in de film knipsels van Jolanda Venema zien. Die waren voor hem aanleiding de LVB op te richten en op te komen voor de rechten van de mensen met een beperking.
De film van Willem is een aangrijpende film die laat zien – dat de manier waarop mensen met een beperking bejegend worden – vergaande gevolgen hebben. De levensverhalen van mensen als Brandon en Willem zijn zeer de moeite waard om te lezen en om te bestuderen. Wat vragen ze van ons, als ze het moeilijk hebben? Zeker niet vastbinden, isoleren, in een aparte woning plaatsen zonder nabijheid, als onhandelbaar probleemgeval behandelen.
Wat er bij Willem heel schrijnend speelde, is, dat hulpverleners zich kennelijk vooral op zijn probleemgedrag hebben gericht en uit alle macht hebben geprobeerd dat te beheersen en te controleren. Was er aandacht voor wat Willem tot dit gedrag bracht, is er gekeken naar zijn emotionele draagkracht, naar zijn ontwikkelingsprofiel? Zijn de ondersteuners opgeleid en gecoacht in het omgaan met mensen met een ontwikkelingsbeperking? Aan welke elementen in de benadering is gewerkt? In een volgend artikel wil ik hier verder op in gaan.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod