Aantal keer bekeken: 1662 views
Een interview met Marijke Rutten-Saris
FORTIOR organiseert regelmatig de studiedag “Ontmoeting via Lichaamstaal”. In dit kader interviewden wij Marijke Rutten-Saris, de grondlegger van de methodiek Emerging Body Language. Marijke heeft zich gespecialiseerd in pré-verbale communicatie, dat wil zeggen in communicatie via lichaamstaal. Een manier van communiceren waarin de motoriek en het bewegen een belangrijke rol vervullen. Ze vertelt hier enthousiast over en vol energie. Het is duidelijk dat dit een onderwerp is dat haar na aan het hart ligt.
Marijke illustreert dit met een voorbeeld. Ze vertelt: Tijdens een bezoek aan een instelling kwam ik een jongen tegen met een ernstige meervoudige ontwikkelingsbeperking. Hij kon heel weinig. Hij kon alleen zijn hand bewegen en geluidjes maken. Ik pakte zijn hand en bewoog die heen en weer. De jongen glimlachte en we hadden contact. Dat is meebewegen. Ik dacht niet na op dat moment. Ik had ook op geluidjes van de jongen in kunnen gaan, maar spontaan bewoog ik zijn hand. Waarom ik die keuze maakte, kan ik achteraf ook niet verklaren. Het kan zijn, omdat lichaamstaal heel erg verbonden is met bewegen, met motoriek, met iets doen.
Meebewegen is een uitdrukking die vaak terug komt in de methodiek EBL (Emerging Body Language) en ook Gewaar-zijn. Want Gewaar-zijn is de basis voor een (helpende) relatie met anderen. Sommigen doen dit gewoon vanuit zichzelf. Het doel van Gewaar-zijn is dat je elkaar gewaar wordt. Met aandacht. Alleen een technische handeling uitvoeren, werkt niet. Het gaat er om, dat je de ander bij je binnen laat. Waar komt de angst en de pijn vandaan? Wat wil dat lijfje, dat handje, dat hoofdje? Wat de ander wil, kun je niet bedenken, dat moet je voelen. Gewaar-zijn overkomt je. Je kunt er wel condities voor scheppen: stil zijn om de indrukken tot je toe te laten bij voorbeeld. Mee-bewogen-zijn overkomt je, bv. iets is koud, dat weet je niet, dat overkomt je, voel je, merk je; meebewegen doe je. Gewaar worden doe je.
De woorden “Jij moet…..”, sommige mensen zijn er allergisch voor en reageren als een stier op een rode lap, zegt Marijke. Door te zeggen “Ik wil, dat jij …” nodig je mensen uit en stimuleer je ze. Het is een vorm van leren. Het is de bedoeling, dat je zoveel aanreikt, dat cliënten het leerproces kunnen doormaken.
Marijke heeft een wederom een heel sprekend voorbeeld. Ze vertelt: Ik werd ooit geroepen bij een meisje dat zichzelf beschadigde door met haar hoofd tegen een muur te bonken. Iedereen riep tegen het meisje: “dat moet je niet doen”. Maar ik ging met haar mee doen (bewoog mee) en bonkte ook met mijn hoofd tegen de muur (met mijn handen voor mijn hoofd, dat wel!). Van daaruit ontstond een gesprek over waarom ze dat deed. Doen wat de ander doet geeft inzicht. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld in je oog prikken. Dat oogprikken geeft een boeiende sensatie.
Aan het eind van ons gesprek geeft Marijke nog tip voor professionals in de zorg: Geniet van goed genoeg en probeer daarna beter te worden. Je doet wat je doet zo goed mogelijk. Het heeft geen zin over je fouten wakker te liggen. Je druk maken over je fouten is ook een verkeerde boodschap aan je cliënt. Je wilt juist overbrengen, dat het goed is, dat je cliënt zich accepteert en van daaruit verder werkt aan groei en ontwikkeling. Laat er ruimte zijn voor tevredenheid en trots. Denk niet na over hoe het had gemoeten. Kijk vooruit en denk na over wat je kunt verbeteren.
In juni 2010 is Marijke benoemd tot ere-lid van de Nederlandse Vereniging voor Beeldende Therapie (NVBT). Het is een erkenning van de bijdrage die ze aan de ontwikkeling van beeldende therapie gegeven heeft.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod