Aantal keer bekeken: 1697 views
Hoe voelt het om stoornissen te hebben in je Sensorische Informatieverwerking? Wat gebeurt er als je prikkels uit de buitenwereld anders verwerkt dan de meeste mensen om je heen? Dit is iets waar mensen zonder problemen in hun prikkelverwerking gewoonlijk niet bij stil staan. Toch is het goed om je eens te verplaatsen in mensen met stoornissen in hun sensorische informatieverwerking want de manier waarop zij de wereld ervaren, verklaart veel van hun gedrag. Als je je inleeft dan is het voor te stellen dat mensen met prikkelverwerkingsproblemen het gevoel hebben alsof ze van een andere planeet komen. En dat moet wel heel onveilig en weinig vertrouwd aanvoelen. Deze blog doet een poging om je meer inzicht te geven in de wereld van mensen met prikkelverwerkingsproblemen.
Ieder mens verwerkt prikkels op een andere manier. Dat is op zich niets bijzonders, maar bij sommige mensen is de sensorische informatieverwerking verstoord waardoor ze niet goed kunnen functioneren. Mensen kunnen bijvoorbeeld (extreem) ondergevoelig zijn voor prikkels, waardoor er bepaalde informatie niet binnenkomt. Bijvoorbeeld iemand mist flarden van een gesprek. Ook kan het zijn dat mensen overgevoelig zijn voor prikkels. Mensen horen, ruiken of zien dingen die andere mensen niet waarnemen. Zo bestaan er kinderen die geluiden horen die anderen niet kunnen horen.
Problemen met sensorische informatieverwerking hebben invloed op gedrag. Dit gedrag kan soms bizar en onbegrijpelijk zijn voor de mensen die met de persoon omgaan. Soms leidt het gedrag ook tot irritatie en verwijten. Als je meer zou begrijpen van hoe iemand met prikkelverwerkingsproblemen zich voelt, dan zou je er rekening mee kunnen houden en hoef je ook geen ergernis te voelen. Om een idee te krijgen van de beleving van mensen met prikkelverwerkingsproblemen, lees je nu 4 voorbeelden:
Een moeder begreep maar niet waarom haar zoon met autisme geen taart wilde eten. Op een dag vroeg iemand aan haar zoon: “Waarom wil jij geen taart eten?” De zoon antwoordde: “Taart smaakt voor mij als een bruine boterham met slagroom en daarbovenop nog een bruine boterham.” Toen begreep de moeder wel waarom haar zoon geen taart wilde eten.
Joris heeft autisme en een overgevoeligheid voor geluid. Toch zet hij tot onbegrip van zijn ouders regelmatig de radio keihard aan. Op een dag ontdekten zijn ouders dat prikkels makkelijker te hanteren zijn voor Joris als hij zelf de controle heeft over de prikkeltoevoer.
Hanna gaat steeds op haar kop staan als haar moeder vraagt hoe het gegaan is op school. De moeder ergert zich hieraan. Ze heeft het gevoel dat haar dochter haar vragen niet serieus neemt. Op een dag begrijpt de moeder dat Hanna onderprikkeld is en daardoor niet alert is. Door op haar kop te gaan staan, wordt Hanna geprikkeld waardoor ze alert genoeg is om de vragen van haar moeder te beantwoorden.
Saartje luistert meestal niet naar haar juf. Als de juf vraagt of ze haar jas wil pakken dan doet ze dat niet. Dit tot grote ergernis. Op een dag hoort de lerares dat Saartje wel instructies wil opvolgen maar dat het niet lukt omdat ze problemen heeft met haar executieve functies. De juf begrijpt dat het heel frustrerend voor Saartje moet zijn geweest dat ze steeds op haar kop kreeg terwijl ze toch haar best deed.
Anneke Groot ontwikkelde de methode Contactgericht Spelen en Leren voor het ondersteunen van mensen met ontwikkelingsbeperkingen. In deze methode is veel aandacht voor problemen met sensorische informatieverwerking. Anneke stelt dat mensen met ontwikkelingsbeperkingen (zoals autisme) vaak het gevoel hebben dat ze geen houvast en controle hebben. Dit komt onder andere door hun problemen in de prikkelverwerking. Anneke heeft ervaren dat probleemgedrag kan verminderen als je deze mensen houvast geeft.
Bij het geven van houvast is je eigen houding als mens cruciaal, zo schrijft Anneke Groot in het boek Contactgericht Ondersteunen. Meer dan een methode, meer dan een stikt dagschema met picto’s, is een ontspannen, afgestemde en eenduidige houding de meest natuurlijke structuur die je een mens met weinig houvast kunt bieden. Jij als mens, bevordert juist door je menszijn het welzijn van de cliënt het meest.