Volgens Greenspan (de grondlegger van de Floortime methode) is het belangrijk om bij de ondersteuning van kinderen met ontwikkelingsproblemen de motorische, taal- en cognitieve vermogens te versterken. Het is belangrijk om niet alleen aan de versterking van de afzonderlijke vermogens te werken, maar ook aan de integratie ervan. Daarnaast is het cruciaal om aandacht te besteden aan de ontwikkeling van een bewuste wil en doelgerichte interactie. Emoties vormen een aangrijpingspunt voor de interventies die je doet.
Kinderen ontwikkelen zich op verschillende gebieden, zoals: motorisch, sensorisch, emotioneel, cognitief of sociaal. Een kind is echter meer dan de som der delen. Om te kunnen ontwikkelen is een soort zelfbewustzijn of “organiserend ik” nodig die de afzonderlijke ontwikkelingsgebieden coördineert en als verbindende factor dient. Hierdoor kunnen mensen doelgericht bezig zijn.
Als een kind zich ontwikkelt, doet zijn zelfbewustzijn dat ook. Het wordt verfijnder naarmate de verschillende delen meer op elkaar afgestemd raken.
In het boek “Als uw kind speciale aandacht nodig heeft” schrijft Greenspan e.a. dat de allergrootste narigheid voor kinderen met ernstige ontwikkelingsstoornissen is, dat ze niet in staat zijn tot doelgerichte interactie. Dit komt, omdat ze het vermogen missen om hun onderliggende wensen, verlangens of emoties te koppelen aan gedrag of woorden. Als een kind dit niet kan, dan zijn complexe communicatietaken voor hem onmogelijk. Zonder het basisvermogen om gevoelens te koppelen aan gedrag kan een kind niet doelgericht bezig zijn. En juist dit basisvermogen is volgens Greenspan cruciaal voor de ontwikkeling van het kind.
Kinderen met autisme of multisystemische ontwikkelingsstoornissen zijn vaak het minst goed in staat tot doelgerichte interactie . Het lukt kinderen met autisme bijvoorbeeld niet de hand van een ouder te pakken en vader of moeder naar de koelkast te leiden om zo te kunnen aanwijzen welk eten of drinken ze willen hebben.
Bij kinderen met motorische problemen (zoals bijvoorbeeld spasticiteit) is het probleem met doelgerichte interactie minder diepgaand. Bij deze groep kinderen is het besef van een wens namelijk wel aanwezig en kunnen ze deze ook koppelen aan hun taal- en motorisch systeem. Deze kinderen kunnen door fysieke beperkingen hun wensen of emoties niet kenbaar maken.
Het is belangrijk om alternatieve routes te vinden voor expressie en gebruik te maken van de verbinding tussen bedoeling en handeling, woorden of denkbeelden. Als dat niet gebeurt, wordt de verbinding alleen maar zwakker, zoals bij iedere vaardigheid die niet wordt gebruikt.
Ouders en professionals kunnen kinderen met ontwikkelingsproblemen helpen een verbinding te leggen tussen gevoelens, gedrag of woorden. Telkens als ouders of professionals een interesse van een kind ontdekken, kunnen ze dit aangrijpen om interactie met hem te hebben. Interesse of belangstelling kun je aflezen aan de emoties van het kind of een verandering in de gemoedstoestand.
Emoties zijn in de Floortime en FloorPlay methode het aangrijpingspunt en beginpunt voor interactie. Interactie betekent dat elk contactmoment een uitwisseling in twee richtingen is. Het kind en ouder of professional reageren op elkaar in plaats van dat ieder afzonderlijk met een activiteit bezig is.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod!
Bron:
Greenspan, S. I., Wieder, S. & Simons, R. (2003). Als uw kind speciale aandacht nodig heeft. Intellectuele en emotionele groei stimuleren. Uit dit boek: blz 104 t/m 107