Aantal keer bekeken: 1360 views
In de Nederlandse cultuur is het gebruikelijk om probleemgericht te werken, zowel in het bedrijfsleven als in de zorg. Als een situatie vastloopt, wordt het probleem uitgebreid geanalyseerd en vraagt men zich af: Wat ging er verkeerd? Wat waren de problemen en oorzaken? Een minder gangbare benadering is oplossingsgericht. Deze benadering heeft een positieve insteek. Er worden eerder vragen gesteld als: Wat ging er goed? Wat kunnen we leren van deze succeservaring? Wat willen we? In de zorg de ondersteuning van mensen met een lichte verstandelijke beperking kan de oplossingsgerichte aanpak goed werken. In deze blog staan vier voordelen op een rij.
Bij mensen met een verstandelijke beperking is het vaak moeilijk om te achterhalen waar problemen vandaan komen en hoe ze in stand worden gehouden. Vaak leiden probleemanalyses niet tot bruikbare antwoorden maar wel tot moeizame gesprekken die weinig perspectief bieden. De oplossingsgerichte werkwijze analyseert de oplossingen. De persoon – die het probleem ervaart – draagt de oplossing zelf aan. De begeleider ondersteunt de cliënt bij het realiseren van zijn eigen ideeën. Hierdoor is de kans groter dat de oplossing past bij de cliënt en dus beter werkt.
Een positieve insteek draagt bij aan een goede relatie tussen cliënt en begeleider. Het is leuker voor de cliënt om te praten over oplossingen, toekomstdromen, succeservaringen en dingen die hij goed kan. In een positieve sfeer zal de cliënt zich eerder durven uitspreken over wat hij voelt en wat hij wil. Bij een oplossingsgerichte attitude hoort “een houding van niet weten”, “het scheppen van positieve verwachtingen” en “weerstand beschouwen als nuttige informatie”. Dit betekent dat de begeleider niet meer hoeft te duwen en trekken. Het werk van de begeleider wordt inspirerender omdat er geen frustratie meer hoeft te zijn als de cliënt niet deed wat de begeleider heeft gezegd.
Bij een oplossingsgerichte werkwijze wordt het probleem verkend in plaats van geanalyseerd. Er worden eerder vragen gesteld als: Waar wil je over praten? Wat is belangrijk voor jou? Wat is het probleem? Daarnaast informeert de begeleider naar de kracht en mogelijkheden van de cliënt. De begeleider informeert bijvoorbeeld naar de sterke eigenschappen van de cliënt en naar dingen die hij het leukst vindt om te doen. Mensen kunnen ook veel leren van succeservaringen uit het verleden. Door te analyseren wat er goed ging, kun je inzicht krijgen in wat je kwaliteiten zijn en welke omstandigheden je nodig hebt om datgene wat je wilt te bereiken. Praten over wat goed ging geeft bovendien meer zelfvertrouwen.
Bij een oplossingsgerichte werkwijze is er wel degelijk aandacht voor negatieve gevoelens bij de cliënt. Het is heel belangrijk dat de begeleider het probleem van de cliënt erkent door bijvoorbeeld aan te geven dat hij zich kan voorstellen dat de situatie vervelend voor de cliënt is. Tegelijkertijd informeert de begeleider voorzichtig naar hoe de cliënt het probleem zou kunnen overwinnen. Op deze manier geeft de begeleider aan de cliënt hoop voor de toekomst.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod
Bronvermelding:
De inhoud van deze blog is gebaseerd op de gids “De oplossingsgerichte begeleider” geschreven door John Roeden. Bekijk hier de beschrijving van het boek >>