Aantal keer bekeken: 3669 views
Vaak gaan cliëntbesprekingen over één aspect van de ondersteuning, bijvoorbeeld “Hoe kunnen we omgaan met probleemgedrag?”. Het totaalbeeld van de cliënt wordt dan mogelijk uit het oog verloren waardoor de kwaliteit van bestaan in het geding komt. Met de Supports Intensity Scale (SIS) kun je het totale spectrum aan ondersteuningsbehoeften in kaart brengen bij een cliënt met een verstandelijke beperking. Philadelphia werkt al sinds 2013 met de SIS. FORTIOR interviewde Martine Alink (senior beleidsmedewerker zorg) en Nynke Langenberg (zorgconsulent) van deze zorgorganisatie over hun ervaringen met de schaal.
Bij de afname van een SIS worden alle facetten in de ondersteuning van een cliënt langsgelopen van de kleinste details tot grotere thema’s. Denk hierbij aan ondersteuning bij activiteiten in huis, persoonlijke verzorging, arbeid of dagbesteding, leren en vorming, sociale activiteiten, meedoen in de samenleving, enzovoorts. Ook medische en verpleegkundige zorg komt aan bod net als ondersteuning bij belangenbehartiging en ondersteuning bij gedragsproblemen. Voor het afnemen van de schaal zijn informanten nodig die de cliënt goed kennen en het liefst in verschillende settingen (bijvoorbeeld wonen, dagbesteding of thuis). Waar mogelijk wordt ook de cliënt zelf betrokken. De afname van de SIS duurt ongeveer een uur. Het uiteindelijke doel van de afname is om een totaalbeeld van de cliënt te krijgen: op welke gebieden is ondersteuning nodig, hoe intensief en hoe vaak?
In deze blog lees je meer informatie over de achtergronden van de SIS.
In de drukte van alle dag is het voor begeleiders lastig om een cliënt met een verstandelijke beperking ook nog eens helemaal in kaart te brengen en te kijken of de ondersteuning nog wel aansluit bij de ondersteuningsbehoeften. Philadelphia zocht naar een instrument waarmee er met een onafhankelijke en objectieve blik naar de totale spectrum aan ondersteuningsbehoeften van cliënten kan worden gekeken. Zij vonden dit in de SIS.
Philadelphia heeft er voor gekozen om zorgconsulenten op te leiden in de afname van de SIS omdat zij los staan van de dagelijkse zorg voor cliënten. Hierdoor kunnen ze onbevangen en met nieuwsgierigheid naar cliënten kijken. Voor begeleiders is het ook heel prettig om als participant bij de afname van de schaal betrokken te zijn. Er komen tijdens het afnamegesprek ook moeilijke onderwerpen aan de orde die normaliter niet zo makkelijk worden besproken. De SIS is nadrukkelijk niet bedoeld om begeleiders te controleren, maar om ze juist van waardevolle informatie te voorzien waarmee ze de cliënt nog beter van dienst kunnen zijn.
Zo ontdekten de begeleiders van een vrouw met EMB dat zij thuis helpt met koken. Ze houdt hierbij slechts de pollepel vast. Dit lijkt een detail. Voor de cliënt is het echter heel betekenisvol. Want bij cliënten met EMB wordt meestal veel overgenomen. Juist dan is het belangrijk om aandacht te hebben voor de details. Zonder de SIS hadden de begeleiders niet geweten wat deze cliënt thuis doet.
Voordat een organisatie aan de slag gaat met de afname van de SIS bij een cliënt, is het van groot belang dat alle betrokkenen goed worden geïnformeerd over het doel van de schaal. Het is belangrijk dat de begeleiders zich ook mede eigenaar voelen van het proces en de uitkomsten. Uit eigen onderzoek van Philadelphia blijkt dat ruim 91% van de begeleiders met de uitkomsten van de SIS aan de slag gaat, als zij vooraf zijn geïnformeerd. 62% van de medewerkers doet niets met de uitkomsten als zij vooraf geen informatie hebben gekregen.
De afname van een SIS levert over het algemeen nieuwe inzichten en aangepaste begeleidingsafspraken op. In enkele situaties kan op basis van de uitkomsten een herindicatie worden aangevraagd. Bij probleemgedrag kan de SIS helpen om breder naar de cliënt te kijken en hem of haar weer als mens te zien. Begeleiders weten bijvoorbeeld vaak niet eens meer wat een cliënt leuk vindt of graag doet.
Door de SIS kunnen professionals ook verbanden leggen tussen de invloed van keuzes in het ene domein op het andere domein. Zo kunnen wijzigingen in de dagbesteding ook op invloed hebben op het functioneren van de cliënt in een woongroep.
Dit is te zien in een voorbeeld van een cliënt die in het verleden niet zo’n prettig gedrag vertoonde. Daarom was bij hem de dagbesteding aangepast. Tijdens de afname van de SIS bleek dat ook het functioneren van deze cliënt in de woongroep was verbeterd. Dit kwam door het wegvallen van de druk en stress die zijn voormalige dagbesteding bij hem teweeg bracht. Door de SIS realiseren de begeleiders van dagbesteding zich dat de verandering in dagbesteding ook op andere gebieden doorwerkt. Bij de afname van de SIS worden dus alle aspecten in de ondersteuning bekeken en hoe dit in elkaar grijpt.
Bij Philadelphia wordt de SIS altijd afgenomen bij de intake als een cliënt in zorg komt. Dit levert een schat aan informatie op. Daarna wordt gemiddeld om de vijf jaar de SIS opnieuw afgenomen. Dit kan ook eerder zijn als er sprake is van een ingrijpende gebeurtenis in het leven van de cliënt waardoor de ondersteuningsbehoeften mogelijk veranderd zijn.
Een goed voorbeeld hiervan is de casus van een vrouw met een verstandelijke beperking die vanuit thuis bij Philadelphia was komen wonen. Recentelijk is de moeder van cliënte overleden. Er was enkele jaren geleden al een SIS afgenomen. Om de ondersteuning te evalueren werd besloten de SIS opnieuw af te nemen. Bij de start van het gesprek zeiden de begeleiders ”Er zal wel niet zoveel veranderd zijn”. Na afloop van het gesprek realiseerden de begeleiders zicht dat de cliënt – mede door hun ondersteuning – veel zelfstandiger was geworden. In het verleden kon de cliënt nooit zonder begeleiding naar de badkamer of een boodschapje doen. Nu doet de cliënt dit allemaal zelfstandig. Hiervan waren de begeleiders zich niet bewust. Door de inzichten, die de SIS heeft opgeleverd, gaat de ondersteuning van de cliënte zich nu meer richten op begeleiding bij meedoen in de maatschappij.
Bijna 88% van de medewerkers binnen Philadelphia zegt een meerwaarde te zien in het gebruik van de SIS. Begeleiders hebben na afloop van de gesprekken mooie bewustwordingen. Ze denken aan dingen en realiseren zich zaken waar ze normaal niet zo snel bij stil staan.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod