De Supports Intensity Scale (SIS) is al enkele jaren beschikbaar in Nederland en Vlaanderen. De SIS geeft professionals meer inzicht in de ondersteuningsbehoeften van cliënten met een verstandelijke beperking. Wat waren ook al weer de uitgangspunten van de SIS? Waarom is het kaart brengen van ondersteuningsbehoeften zo belangrijk? FORTIOR interviewde Wil Buntinx die de SIS enkele jaren geleden in het Nederlands vertaalde.
Mensen met een verstandelijke beperking hebben recht op een goede kwaliteit van leven en op meedoen in de samenleving. Dat is ook internationaal vastgelegd in de UN Conventie inzake de Rechten van Mensen met een Handicap. Deze Conventie is in 2016 ook door Nederland geratificeerd.
Mensen met een verstandelijke beperking hebben beperkingen. Daarom hebben ze ondersteuning nodig om mee te kunnen doen en een goede kwaliteit van leven te kunnen nastreven. Om hen goede ondersteuning te kunnen geven is het nodig om te weten waar hun ondersteuningsbehoeften precies liggen. Bij iedere persoon is dat anders. En sommigen mensen met een beperking hebben meer ondersteuning nodig dan anderen.
De SIS komt rechtstreeks voort uit het Ondersteuningsparadigma dat door de AAIDD (American Association on Intellectual and Developmental Disabilities) werd uitgewerkt. Het ondersteuningsparadigma hecht waarde aan het in kaart brengen van wat iemand nodig heeft om een goede kwaliteit van bestaan te bereiken. De SIS sluit hierbij volledig aan, want met deze schaal kunnen professionals de ondersteuningsbehoeften van cliënten in kaart brengen.
Als lid van de programmacommissie ‘Definitie en Classificatie’ van de AAIDD was ik vroeg op de hoogte van de ontwikkeling van een instrument om ondersteuningsbehoeften in kaart te brengen. Dat begon al in het jaar 1999. In 2004 werd de SIS uitgebracht en ook in dat jaar kon ik al een voorlopige vertaling opstellen en uittesten bij de Universiteit Maastricht. De benadering van ondersteuningsbehoeften en de meetmethode zelf waren zo innovatief dat ik vond dat we in Nederland en Vlaanderen er snel moesten op inspelen. Ik heb dat gedaan in nauwe samenspraak met Jim Thompson en Bob Schalock, beiden lid van de SIS werkgroep in de Verenigde Staten. De NGBZ publiceerde als Vereniging van Professionals in 2006 de eerste versie; later werd de publicatie en marketing overgenomen door uitgeverij BSL.
In kaart brengen van ondersteuningsbehoeften is een noodzakelijke stap in de ontwikkeling van een ondersteuningsplan. Dat ligt ook vast in de Handreiking Ondersteuningsplannen van de VGN. Ondersteuning dient rekening te houden met de wensen en ambities van de persoon met een verstandelijke beperking zelf. Vanzelfsprekend. Maar daarnaast ook met de behoeften aan ondersteuning zoals professionals die vaststellen. Ondersteuning is niet een kwestie van ‘u vraagt wij draaien’ maar een professionele activiteit die moet worden verantwoord. De SIS helpt hierbij. De SIS geeft aan wat iemand nodig heeft vanuit het standpunt van professionele zorg. Die informatie kan worden gebruikt om, samen met de wensen van de persoon en de beschikbare hulpbronnen, een ondersteuningsplan op te stellen.
In Nederland gebruiken verschillende grote en kleine organisaties de SIS. Het meest wordt die gebruikt om een beeld te krijgen van ondersteuningsbehoeften in de volle breedte van het functioneren, als voorbereiding op het ondersteuningsplan. Daarnaast ook om de ondersteuningsbehoeften van een persoon maar ook van groepen met elkaar te kunnen vergelijken. De SIS is het enige instrument dat dat mogelijk maakt. De SIS wordt in Nederland door organisaties ook gebruikt bij de intake van nieuwe cliënten om een goed beeld te kunnen krijgen van wat er nodig is en als input voor het eerste ondersteuningsplan. In België wordt de SIS gebruikt bij het vaststellen van zorgzwaarte voor het bepalen van persoonlijke budgetten.
De SIS wordt ook gebruikt om het ondersteuning-perspectief te leren zien en toe te passen in de praktijk.
Het professionele perspectief op wat iemand aan ondersteuning nodig heeft is een hoeksteen van de huidige zorg en ondersteuning. Dat is een ander perspectief dan kijken welke problemen er zijn in het functioneren. Dat perspectief is zeker even nodig maar niet een goed uitgangspunt om direct te beginnen met zorg. Individueel kijken naar wat iemand nodig heeft is een essentiële stap in kwaliteitszorg.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod