W2.3 De methode ‘de draad’: een vertaalslag voor de SEO

Beschrijving

Hoe kan je ontwikkelingspsychologische fazen vertalen naar je begeleidingswerk? De methode ‘de draad’, verder bouwend op het werk van Anton Došen en Jacques Heijkoop, wil daarbij helpen. Aan de hand van een aantal begrippen in een eenvoudige taal en visueel ondersteund krijg je handvatten om te werken aan ‘verbinding’ als ‘verbinding moeilijk loopt’.

In deze sessie geef ik een introductie op een aantal werkvormen die ik gebruik en die je als begeleider van een cliënt, van een opvoedersteam, een leerkrachtenteam kan meenemen naar je werk.

• Hoe zorg je ervoor dat een fase niet als iets statisch wordt gezien maar als een dynamisch iets. Het gaat om een heen en weer bewegen tussen de ‘sterkste’ draad en het ‘kwetsbare plekje’ in de draad. Je leert een tekening maken die je daarbij kan helpen.
• De belangrijkste ‘kwetsbare plekjes’ in de draad situeren zich in fase 1 en 2. Daarom wordt in ‘de draad’ deze fasen verder opgesplitst. De eerste fase in spoor, poort, actie-reactie en samen doen. De tweede fase in de hechte draad en de lus in de draad. Het worden ingangen die je kan gebruiken als verbinding moeilijk loopt.
• Enkele instrumenten zoals het intervisiespel ‘Ontwarde draad’, therapeutische uitwerkingen, werkschema’s, magneetbordjes, posters die helpen bij het vertalingswerk en bij psycho-educatie kan je tijdens de sessie inkijken.

Biografie Gerrit Vignero

Gerrit werkt sinds 1986 als orthopedagoog in het Medisch Pedagogisch Centrum (MPC) Terbank in Heverlee (België), een residentiële voorziening voor kinderen en jongeren met een lichte of matige verstandelijke beperking, gedragsstoornissen en/of emotionele problemen. Al heel vroeg in zijn werk als orthopedagoog ontdekte hij het belang van de ontwikkelingspsychologie voor het ondersteunen van mensen met een verstandelijke beperking.

De vraag waar hij zich op richtte was: Hoe vertaal je ontwikkelingspsychologisch denken naar het orthopedagogisch handelen? Voor het antwoord op deze vraag inspireerde  Gerrit zich op het werk van Jacques Heijkoop en van Anton Došen. Hij ontwikkelde een model en een methodiek waarbij hij het beeld van de draad gebruikt om de relatie tussen ouder en kind, cliënt en professional die bij de verschillende ontwikkelingsfasen hoort, weer te geven. ‘De draad’ kan zowel worden gebruikt bij handelingsplanning als voor psycho-educatie.

Wat ouders doen om een band met hun kind op te bouwen
kunnen we gebruiken als ingangen als verbinding moeilijk loopt.

Over zijn methode heeft Gerrit inmiddels drie boeken geschreven. ‘De draad’ werd oorspronkelijk vooral opgepikt in voorzieningen voor cliënten met een verstandelijke beperking. Inmiddels wordt het ook als werkvorm gebruikt in andere sectoren: gewoon en buitengewoon onderwijs, jeugdhulp, ambulante begeleiding, ouderbegeleiding, ouderenzorg en therapie. De methode werd door Edda Janssens en Katrijn Van Acker bewerkt in het intervisiespel ‘Ontwarde draad’. In 2023 kwam er ook een CCE podium over de draad (cce.nl). In Vlaanderen werkte hij mee aan het project SENS-EO rond de SEO schaal.

Gerrit geeft scholing in België en Nederland over zijn model en begeleidt casusbesprekingen. Hij geeft les aan de opleiding voor opvoeders en begeleiders aan de UCLL hogeschool.