FORTIOR organiseert diverse scholingen over de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling. Lees hier meer over de:
De Schaal voor Emotionele Ontwikkeling – Revised² (SEO-R²) is een instrument waarmee de emotionele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking kan worden ingeschat. Op basis van de informatie, die uit de afname van een SEO-R² komt, kunnen handvatten worden geformuleerd voor behandeling en ondersteuning. De afname van de schaal bestaat uit een semi gestructureerd interview met tenminste twee informanten die de cliënt goed kennen.
De schaal is bedoeld voor kinderen, jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. In het model voor emotionele ontwikkeling – dan aan de basis ligt van de SEO-R² – wordt de normale ontwikkeling tussen 0 en 12 jaar als basis genomen. Het uitgangspunt is dat kinderen met een verstandelijke beperking dezelfde fasen in hun emotionele ontwikkeling doorlopen als kinderen met een normale begaafdheid. De ontwikkeling van mensen met een beperking verloopt echter trager en kent een plafond.
De SEO-R² is een intstrument voor assesment. Het doel is om zicht te krijgen op het emotionele ontwikkelingsniveau van een persoon met een verstandelijke beperking zodat de begeleiding en behandeling kan worden afgestemd. Het is bedoeld als discussie instrument en niet als diagnostisch instrument.
De SEO-R² bestaat uit 13 domeinen, vijf fasen en 556 items. Per domein wordt via een semi gestructureerd interview vastgesteld welke fase in de emotionele ontwikkeling het meest herkenbaar is. Via het interview ontstaat een diepgaande discussie en een breder inzicht in de emotionele ontwikkeling.
De aandacht voor Emotionele Ontwikkeling in de ondersteuning en behandeling van mensen met een verstandelijke beperking begon bij Prof. Em. dr. Anton Došen. Hij ontdekte dat de emotionele ontwikkeling ook een grote rol speelt in de innerlijke belevingswereld van mensen met een verstandelijke beperking, net als de cognitieve ontwikkeling. Hij stelde daarnaast vast dat de emotionele ontwikkelingsniveau lager kan liggen dan het cognitieve niveau. Een inschatting van de emotionele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking kan behulpzaam zijn bij zowel het diagnostisch proces als de planning van behandeling en ondersteuning. Om het emotioneel functioneren te kunnen inschatten ontwikkelde Anton Došen in 1990 een eerste experimenteel Schema voor schatting van het niveau van de Emotionele Ontwikkeling (SEO). Op basis daarvan ontwikkelden Vlaamse experten in samenwerking met SAM vzw een volwaardige Schaal voor Emotionele Ontwikkeling – Revised (SEO-R, 2012) en een handleiding. Vervolgens werd de betrouwbaarheid van deze schaal wetenschappelijk onderzocht en werd de SEO-R op basis van feedback van clinici en experten grondig aangepast en bewerkt, zo ontstond SEO-R².
Er is door Vlaamse experten praktijkwetenschappelijk onderzoek naar de schaal gedaan via de Hogeschool Gent / Experstisecentrum E-Qual. Op basis van uitgevoerde studies kan worden geconcludeerd dat er aanwijzingen zijn voor een hoge interne consistentie en voor een goede interbeoordelaarbetrouwbaarheid, zeker als het de totaalscore betreft. Om verdere uitspraken te kunnen doen over de validiteit en betrouwbaarheid van deze schaal is nader onderzoek nodig. Met name onderzoek naar de convergente en divergente validiteit bij grotere representatieve steekproeven. (Morisse, 2021)
dr. Filip Morisse is als orthopedagoog verbonden aan het P.C. Dr. Guislain en als wetenschappelijk medewerker aan het Expertisecentrum Quality of Life (E-QUAL), Hogeschool Gent. Als fervent voorstander van de ontwikkelingsdynamische benadering en met 25 jaar ervaring in diagnostiek, behandeling en ondersteuning van personen met een verstandelijke beperking met geestelijke gezondheidsproblemen, geeft hij consult/advies en opleiding/vorming in diverse voorzieningen en diensten in Vlaanderen en Nederland.
Prof. Em. dr. Anton Došen is kinderpsychiater en psychiater en als zodanig verbonden geweest aan het Observatiecentrum de Hondsberg in Oisterwijk. Later was hij directeur behandeling van Nieuw Spraeland, centrum voor behandeling van psychische en gedragsstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking, te Oostrum (thans STEVIG, onderdeel van Dichterbij). Tegelijkertijd was hij verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen als bijzonder hoogleraar met als leeropdracht “Psychiatrische aspecten van verstandelijke beperking”. Door zijn educatieve activiteiten en publicaties neemt hij al meer dan dertig jaar landelijk en internationaal een vooraanstaande plaats in op het gebied van diagnostiek en behandeling van psychiatrische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking.
Bij het ontwikkelen van de volwaardige schaal is gebruik gemaakt van een redactieraad: Clara De Ruysscher, Leen De Neve, Leo Audenaert, Hilde Zevenbergen, Soetkin Roskam, Lien Claes, Leen Poppe, Stijn Vandevelde & Claudia Claes.
Het is belangrijk dat de professional, die de schaal afneemt, goed op de hoogte is van het model voor emotionele ontwikkeling en de ontwikkelingsdynamische benadering volgens Prof. Em. dr. Anton Došen. En dat de professional daarnaast goed in staat is om het model en theorie uit te leggen aan begeleiders, ouders en eventueel de cliënt zelf. Daarnaast is het een voorwaarde dat de beoordelaar voldoende kennis heeft van de normale ontwikkelingspsychologie.
FORTIOR biedt diverse trainingen aan voor professionals die zich willen bekwamen in de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling en de ontwikkelingsdynamische benadering:
Het boek van de SEO-R² bevat de volgende onderdelen:
Bestellen
