Terug naar het overzicht

Bevorderen van psychisch welzijn van mensen met een ernstig tot matig verstandelijke beperking (Nederlandse tekst)

04 nov 2022
Plaats
Hybride

DATUM: 4 november 2022 van 9:30 tot 16:45
INHOUD
: een intermationaal symposium over het behandelen van psychische problemen bij mensen met een ernstige of matige verstandelijke beperking door middel van vaktherapieën en gehechtheidstherapie
DOELGROEP: vaktherapeuten, psychologen en orthopedagogen
SPREKERS: Karin Volkers (dagvoorzitter), Paula Sterkenburg, Thomas Bergmann, Silke Reimer, Sophia Krause, Regina Fabian en Henri Koelewijn
TAAL: Presentaties tijdens het symposium zijn in het Engels
LOCATIE: Bartiméus Doorn
ACCREDITATIE: Accreditatie wordt aangevraagd bij NIP K&J/NVO OG en Register Vaktherapie.
INSCHRIJVEN:  De  prijs is 195,00 p.p. FORTIOR is vrijgesteld van BTW.

Click here for the English text

Inschrijven

Behandeling van psychische- en gedragsproblemen

Uit onderzoek blijkt dat bijna 40 procent van alle adolescenten en volwassenen met een verstandelijke beperking psychische- of gedragsproblemen heeft. Deze kwetsbaarheid blijkt nog hoger te liggen bij mensen met een visueel-en-verstandelijke beperking. Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld: problemen als gevolg van een trauma; stemmingsproblemen zoals depressieve klachten; (separatie)angstklachten; rouwverwerkingsproblemen, problemen in de verwerking van verlieservaringen en/of acceptatieproblemen; gehechtheidsproblematiek; emotionele problemen zoals een laag zelfbeeld of onvoldoende coping-vaardigheden. Het goede nieuws is dat behandeling mogelijk is.

Behandeling van psychiatrische problemen is gericht op herstel en/of adequaat omgaan met de problematiek. Door behandeling te bieden kan worden voorkomen dat voor deze cliënten intensievere zorg- en begeleidingsfaciliteiten noodzakelijk zijn, dat ze uit huis worden geplaatst of dat dagbesteding/werk niet (meer) mogelijk is. Er zijn verschillende vormen van behandeling naast gesprekstherapie zoals muziek therapie, psychomotorische therapie en beeldende therapie. Voor ernstige gehechtheidsproblematiek zijn er ook zeer gespecialiseerde behandelvormen als ‘Gehechtheidstherapie’. Deze behandelvorm draagt bij tot het stimuleren van de emotionele en sociale welzijn van mensen met psychische problematiek en met een ernstig tot matig verstandelijke beperking.

 

Internationaal symposium

Tijdens dit symposium komen Nederlandse en Duitse wetenschappers en praktijkmensen aan het woord. In het kader van de EAMHID wordt er geregeld wetenschappelijke kennis uitgewisseld door een aantal sprekers. Het leek de organisatie een interessant idee om de kennis en praktijkervaring ook met een breder publiek te delen, vandaar dit symposium. Vanwege het internationale karakter van het symposium zullen de lezingen in het Engels zijn.

 

Keuze tussen online of fysiek deelnemen

Bij dit symposium mag je kiezen of je op locatie of online deelneemt. Het bedrijf Audio Utrecht zal ervoor zorgen dat het symposium op professionele wijze in beeld wordt gebracht. Als je online deelneemt dan heb je een snelle internet verbinding nodig en een laptop/desktop met speakers en microfoon. We werken tijdens dit symposium met Zoom.

Wil je online deelnemen, dan kun je dit in je inschrijfformulier aanvinken.

 

Dit symposium wordt georganiseerd in samenwerking met:

Inhoud

Dit symposium gaat over:

  • De prevalentie van geestelijke gezondheidsproblemen bij mensen met een matige tot ernstige verstandelijke handicap met en zonder visuele beperking
  • Behandeling van hechtingsproblemen;
  • Gebruik van een sociaal-emotionele benadering
  • De toepassing van vaktherapieën: bewezen interventies om de behoeften van mensen met een  spraakbeperking en zintuiglijke problematiek op een non-verbaal, ervaringsgericht niveau aan te pakken
  • Hoe verschillende behandelingsvormen in de praktijk worden gebruikt voor mensen met matige tot ernstige verstandelijke beperkingen.

Ochtend
09:30

Opening door Karin Volkers, dagvoorzitter

09:35

Psychische problemen bij mensen met een ernstig tot matig verstandelijke beperking: prevalentie, risicofactoren en behandelmogelijkheden

Paula Sterkenburg, gezondheidszorgpsycholoog

10:00

Vaktherapieën in de behandeling en ondersteuning van mensen met een verstandelijke ontwikkelingsstoonissen en psychische gezondheidsproblemen: overzicht en bewijs van werkzaamheid

Thomas Bergmann, muziektherapeut

Gelegenheid om vragen te stellen

10:25

Het inzetten van muziek in de sociaal emotionele benadering

Silke Reimer, Muziek therapeut

11:15

Pauze

11:30

Het inzetten van beeldende kunst in de sociaal emotionele benadering

Sophia Krause, psychodynamisch vaktherapeut

Gelegenheid om vragen te stellen

12:30

Lunch

 
Middag
13:30

Gehechtheidstherapie

Henri Koelewijn, orthopedagoog generalist

Gelegenheid om vragen te stellen

14:30

Pauze

14:45

Improvisatie en synchronisatie – gebruik van drama en op beweging gebaseerde interventies in de sociaal emotionele benadering

Workshop door Regina Fabian, gezinstherapeut en improvisatietherepeut & Thomas Bergmann, muziektherapeut

16:30

Afsluiting door Karin Volkers

16:45

Eind

Dr. Karin Volkers heeft bewegingswetenschappen gestudeerd waarna ze haar promotie bij Erik Scherder in de klinische neuropsychologie heeft gedaan. Zij werkt sinds 2011 bij Stichting Philadelphia Zorg waar zij is begonnen als beleidsmedewerker gezondheid. In 2013 startte zij met het opzetten van kennismanagement en wetenschappelijk onderzoek bij Philadelphia. Nu vertegenwoordigt zij Philadelphia in twaalf wetenschappelijke consortia, is zij voorzitter van de wetenschapsraad en copromotor van drie promovendi die bij Philadelphia onderzoek doen naar DigiContact (professionele 24/7 digitale ondersteuning) bij ambulante mensen met een verstandelijke beperking, Belevingsgerichte zorg voor ouderen met een verstandelijke beperking en de effecten van muziek maken bij mensen met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag. Sinds 2020 is ze tevens als senior onderzoeker verbonden aan het RadboudUMC Eerstelijnsgeneeskunde – Geneeskunde voor mensen met een verstandelijke beperking waar zij zich bezig houdt met een proactief gezondheidsonderzoek voor mensen met een verstandelijke beperking, de PGO-VB. Zij heeft tevens twee jaar columns geschreven voor Markant en doet dit nu voor het Heldenbureau.
Informatie volgt.

Biografie Paula Sterkenburg

Professor dr. Paula Sterkenburg is bijzonder hoogleraar ‘Mensen met een visuele of visuele én verstandelijke beperking; sociale relaties & ICT’ aan de Vrije Universiteit Amsterdam. De leerstoel is ingesteld door Stichting Bartiméus en het Bartiméus Fonds. De leerstoel verbindt twee zorggebieden, de zorg voor mensen met een visuele beperking en die voor mensen met een visuele én verstandelijke beperking. Daarnaast verbindt de leerstoel wetenschap en praktijk door het onderbouwen van toepassingen en het toetsen ervan in de praktijk. Ze is coördinator van de academische werkplaats ‘Sociale Relaties en Gehechtheid’ van de Bartiméus, Ons Tweede Thuis, Vrije Universiteit. Huidige projecten zijn onder andere: ‘EMB en ICT’; ‘Sociale relaties en ICT’; ‘Robot Bart stopt het piekeren’; ‘Stimulatiekleed voor kinderen met een visuele beperking’.  https://research.vu.nl/en/persons/paula-sterkenburg/publications/
In creatieve kunsttherapieën worden voornamelijk muziek-, kunst-, theater- en dansinterventies toegepast door speciaal opgeleide professionals om het psychosociale welzijn te bevorderen. In deze context is het product minder belangrijk dan het proces in termen van elementaire expressie en speelse sociale interactie. Door het meta-verbale karakter van de media lijken kunsttherapieën bijzonder geschikt voor mensen op lagere niveaus van functioneren met een beperkte taalvaardigheid. Systematisch onderzoek naar de effectiviteit van deze interventies bij mensen met een verstandelijke beperking staat echter nog in de kinderschoenen, maar laat wel enkele veelbelovende resultaten zien.  

Biografie Thomas Bergman

Dr. Thomas Bergmann is een gecertificeerd muziektherapeut met een doctoraat in de psychologie en hoofd van de therapie-afdeling van het Behandelingscentrum voor Geestelijke Gezondheid bij Ontwikkelingsstoornissen (Behandlungszentrum für psychische Gezundheid bei Entwicklungsstörungen) van het ziekenhuis Königin Elisabeth Herzberge (KEH) in Berlijn. Naast zijn klinische werk is hij supervisor in zijn eigen praktijk. Zijn onderzoeksinteresses liggen op het gebied van creatieve kunsten in therapie, autisme spectrum stoornis, sociaal-emotionele ontwikkeling en evaluatie, wat tot uiting komt in talrijke internationale publicaties.
Door verschillende aandoeningen spelen sommige mensen met ernstige meervoudige beperkingen geen instrumenten in muziektherapie en reageren ze ook niet op de muziek van de therapeut. Bevindingen in de ontwikkelingspsychologie tonen aan dat een evenwichtige emotionele toestand de basis is van oplettendheid en elke positieve ontwikkeling. Muziektherapie op basis van ontwikkelingspsychologische kennis is gericht op het activeren van lichaamsbewustzijn, op het reguleren van affecten en uiteindelijk op het vinden van een eigen expressiemiddel. Dit leidt bij de ernstig meervoudig gehandicapte vaak tot contact met zichzelf en vervolgens tot contact met de omgeving en de medemens.  

Biografie Silke Reimer

Dr. Silke Reimer is gediplomeerd muziektherapeute en werkt sinds 1999 met volwassenen met ernstige meervoudige beperkingen. Zij is docent aan de Universiteit voor de Kunsten in Berlijn. De belangrijkste focus van haar werk en haar onderzoeksinteresses zijn muziektherapie gebaseerd op ontwikkelingspsychologie en affectregulatie. Ze is medeauteur van de muziektherapeutische Assessment of the Quality of Relationship (AQR) en geeft workshops over de toepassing ervan met als doel de therapietrouw te bevorderen.
Afhankelijk van hun sociaal-emotionele ontwikkeling hebben patiënten verschillende mogelijkheden en behoeften in de omgang met de materiële wereld en het maken van kunst. Door te kijken naar de kunstzinnige ontwikkeling en deze in context te plaatsen met de sociaal-emotionele ontwikkeling, willen we de kunstzinnige uitingen van onze patiënten beter begrijpen. Dit kan helpen om patiënten in kunstzinnige therapie passende interventies aan te bieden die aansluiten bij hun behoeften en mogelijkheden en hen ondersteunen in hun verdere ontwikkeling op basis van hun huidige ontwikkelingsfase.  

Biografie Sophia Krause

Sophia Krause heeft een master in psychodynamische kunsttherapie (Universiteit voor Kunst, Berlijn) en werkt momenteel in het Behandelcentrum voor Geestelijke Gezondheid bij Ontwikkelingsstoornissen van het ziekenhuis KEH te Berlijn. Sinds 2009 werkt ze in educatieve en therapeutische contexten met mensen met een verstandelijke beperking, waaronder een beschutte werkplaats voor kunstenaars met een beperking, in de integratiebegeleiding met een focus op autisme-spectrum-stoornis en als kunsttherapeut op een psychiatrische afdeling voor kinderen en adolescenten. Naast therapie ligt haar focus op projectmatig kunstonderwijs.
Bij veel mensen met een verstandelijke beperking is er sprake van een verstoorde gehechtheidsontwikkeling. Sommigen hebben de diagnose hechtingsstoornis. Zij kampen doorgaans met veel stress- en emotie regulatieproblemen in het dagelijks leven. Binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking zijn verschillende interventies er op gericht de stress hanteerbaar te maken. Denk aan een voorspelbaar dagritme, een veilig leefklimaat, betrouwbare begeleidingsstijl, etc. Soms is dit onvoldoende. In die gevallen kan Integratieve Therapie voor Gehechtheid en Gedrag (ITGG) helpen door via het opbouwen van een gehechtheidsrelatie tussen cliënt en therapeut te werken aan gedragsmodificatie. Daarbinnen leert de cliënt, met ondersteuning vanuit de gehechtheidsrelatie, stress hanteren. Na deze gedragsmodificatie wordt er binnen de therapie veel aandacht besteed aan generalisatie naar de dagelijkse begeleiding.  

Henri Koelewijn

drs. H.C. (Henri) Koelewijn is als NVO Orthopedagoog-Generalist werkzaam bij Amerpoort. Hij is daar verbonden aan de expertiselijn EVB+ en werkt bij verschillende woon- en werklocaties als gedragsdeskundige voor kinderen en jong volwassenen met een verstandelijke beperking met moeilijk verstaanbaar gedrag.  Daarnaast geeft Henri ook Integratieve Therapie voor Gehechtheid en Gedrag aan jongeren of volwassenen met een hechtingsstoornis.
Op drama gebaseerde interventies bieden de mogelijkheid tot speelse interactie, verandering van perspectief en het uitproberen van nieuw gedrag. Wat betreft veranderingen wordt melding gemaakt van het ontwikkelen van een nieuw bewustzijn over sociale interactie, het vergroten van coping vaardigheden en het vermogen om te socialiseren. Het gebruik van improvisatie wordt genoemd als een kernproces in de drama-gebaseerde interventies voor mensen op een lager niveau van functioneren. Interventies die gebruik maken van improvisatie richten zich op de activering van hulpbronnen en wederzijdse ondersteuning. Het imiteren van gebaren kan gezien worden als een vroeg stadium van contact. In deze workshop worden spiegeloefeningen en synchrone bewegingsoefeningen overgebracht, evenals improvisatieoefeningen die lichaamsbewustzijn en sociale basisvaardigheden bevorderen. In speelse improvisatie- en op synchronie gebaseerde dans- en bewegingsoefeningen zullen deelnemers deze benadering op lichamelijk niveau leren kennen.    

Biografie Regina Fabian

Regina Fabian is gediplomeerd gezinstherapeute en dramapedagoge (Universität für Kunst, Berlijn) en werkt als theatertherapeute in het Behandelcentrum voor Geestelijke Gezondheid bij Ontwikkelingsstoornissen van het ziekenhuis KEH te Berlijn. Al meer dan 25 jaar wijdt zij zich aan improvisatietheater (improvisatie) en is zij actief in de professionele opleiding voor sociaal pedagogen, curatieve opvoeders en gedragstherapeuten. Ze is al meer dan 25 jaar toegewijd aan improvisatietheater als lid van een van de oudste Duitse improvisatiegroepen Die Gorillas (Berlijn) en werd uitgenodigd voor verschillende internationale improvisatiefestivals. Ze heeft haar improvisatie-interventie al gepresenteerd op verschillende internationale congressen (EAMHID en DGPPN Congres).

Cliëntgroep

De inhoud van dit symposium heeft betrekking op kinderen, jongeren en volwassenen met een matige verstandelijke beperking of een ernstige verstandelijke beperking (EVB+) en geestelijke gezondheidsproblemen.

Doelgroep

De studiedag is bedoeld voor orthopedagogen, psychologen, vaktherapeuten die werken met kinderen, jeugdigen en volwassenen met een verstandelijke beperking. Ook andere professionals die belangstelling hebben voor het onderwerp, zijn van harte welkom.

 

Accreditatie

Accreditatie wordt aangevraagd bij:

  • het accreditatiebureau NIP Kinder- en Jeugdpsychologie (K&J)/NVO orthopedagoog generalist (OG). Na toekenning is deze accreditatie is ook geldig voor het SKJ;
  • Register Vaktherapie

Overige accreditaties in overleg
Heb je een andere accreditatie nodig dan hierboven wordt vermeld? Dan kun je met FORTIOR overleggen of deze accreditatie kan worden aangevraagd. Neem voor overleg contact op met inschrijvingen@fortior.info

 

Certificaat en invoeren presentie

Iedere deelnemer die minimaal 90% van de contacturen aanwezig is geweest, ontvangt een certificaat als bewijs van deelname. Op het certificaat staan de accreditaties en hun ID-nummers vermeld.

Voor sommige registers van beroepsverenigingen, zoals NIP K&J / NVO OG en Registerplein,  voert FORTIOR de presentie in. Hiervoor heeft FORTIOR het nummer nodig waarmee je in het register van de beroepsvereniging bent ingeschreven. Zorg er dus voor dat je nummer bekend is bij FORTIOR.

 

Voorbereiding en studiebelasting

Het symposium is goed te volgen zonder voorbereiding.

De studiebelasting bestaat uit het aantal contacturen; het aantal contacturen bedraagt 7 uur.

Locatie

De studiedag vindt plaats bij:

Bartiméus Doorn
De Kapel
Oude Arnhemse Bovenweg 3
3941 XM Doorn

De locatie is goed bereikbaar met de auto. In de omgeving is voldoende gratis parkeergelegenheid.

De locatie is ook bereikbaar met het OV. Vanaf station Driebergen/Zeist moet je nog een stukje met de bus (lijn 56 en halte Bartiméus)

">

Blijf op de hoogte van nieuwe trainingen, ontwikkelingen en onze informatieve artikelen