Terug naar het overzicht

Gebruik van psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking

16 nov 2018
Plaats
Fysiek

DOCENT: Em. Prof. Dr. Anton Došen
INHOUD: De werking en de voor- en nadelen van psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking. Wat is de juiste indicatie voor het inzetten van psychofarmaca? Welke alternatieven zijn mogelijk?
ACCREDITATIE: Is toegekend door NVvP en NIP/NVO (geldt ook voor SKJ) en Register Vaktherapie.

De studiedag wordt niet meer herhaald. Blijf op de hoogte van ons aanbod en meld je aan voor de nieuwsbrief

Inschrijven nieuwsbrief

Psychofarmaca gebruik onder mensen met een verstandelijke beperking wordt geschat op 40-60 %. Bij ongeveer veertig procent van deze mensen is geen psychiatrische diagnose bekend. Waarschijnlijk wordt medicatie aan deze groep voorgeschreven vanwege problematisch gedrag. Dit gebeurt met de intentie om de gevolgen voor de persoon zelf en de omgeving te verlichten. In een aantal gevallen gaat medicatie samen met de inzet van andersoortige methoden om het problematisch gedrag te behandelen.

De kwaliteit van de zorg zou aanzienlijk kunnen verbeteren als andere deskundigen met de behandelende arts mee zouden kunnen denken over de reden van het voorschrijven van psychofarmaca. Voldoende kennis over medicatie bij niet-medische disciplines is dus van belang voor een kwalitatief goede multidisciplinaire aanpak bij mensen met een verstandelijke beperking en complexe problematiek.
Op deze studiedag voorziet Anton Došen je van essentiële praktijkgerichte kennis over psychofarmaca in relatie tot mensen met een verstandelijke beperking.

 

Integratieve behandeling

Problematiek bij mensen met een verstandelijke beperking en psychische en gedragsproblemen is zeer complex. De behandeling hiervan wordt meestal multidisciplinair aangepakt. De diagnostiek en de behandelingsplanning komen vaak tot stand door een consensus binnen een team van verschillende deskundigen. Steeds vaker wordt het model van de integratieve diagnose toegepast als de basis voor een integratieve behandeling.

 

Professionele discussie

Voor een optimale samenwerking is het nodig dat de teamleden op de hoogte zijn van elkaars deskundigheid, de methoden en de middelen. In de praktijk komt het zeer vaak voor dat de leden zonder medische opleiding weinig weten over de indicatie en het effect van medicatie.
Als niet-medische hulpverleners te weinig afweten van medicatie kan dit een belemmering vormen voor een constructieve discussie tussen teamleden. De beslissingen over de indicatie, dosering, soort en de duur van de medicatie wordt dan monodisciplinair gemaakt. Dit staat de gewenste integratieve behandeling in de weg.

 

Kennis over psychofarmaca

Aan het eind van de cursus beschikken de deelnemers over praktijkgerichte kennis over psychofarmaca. En weten de deelnemers meer over de voor- en nadelen die psychofarmaca hebben voor mensen met een verstandelijke beperking. Met deze kennis hebben ze meer inzicht in de werking van deze medicatie bij hun cliënten, kunnen ze het effect van medicatie beter monitoren en zijn ze betere gesprekspartners voor huisartsen, AVG-en en psychiaters.

Inhoud van de studiedag

Tijdens deze studiedag gaat Anton Došen in op de recente ontwikkelingen op gebieden van psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking. Anton zal naast de theorie ook concrete casussen en videobeelden laten zien.

De volgende thema’s komen aan bod:

  • Biologische achtergrond van de werking van medicatie
  • Hoe worden het gedrag en psychisch functioneren beïnvloed door de medicatie
  • Het effect, de bijwerkingen, de indicatie, dosering, duur en monitoring van verschillende psychofarmaca
  • De toepassing van medicatie in verband met de ernst van de verstandelijke beperking, autisme, verschillende soorten van probleemgedrag (bijvoorbeeld: agressie, zelfverwondend gedrag, ADHD en slaapproblematiek) en verschillende vormen van psychopathologie.)
  • De toepassing van de medicatie binnen een integratieve behandeling
  • De beeldvorming en diagnose van de problematiek en de indicatie van de medicatiegebruik

Studiebelasting & voorbereiding

De studiedag is te volgen zonder voorbereiding. Als je dat wenst kun je vooraf de aanbevolen literatuur doorlezen.

De studiebelasting van deze scholing bestaat uit het aantal contacturen. Het aantal contacturen is 6 uur.

Doelgroep

De studiedag is voornamelijk bedoeld voor psychologen en orthopedagogen die werken met kinderen of volwassenen met een verstandelijke beperking in de gehandicaptenzorg, GGZ of speciaal onderwijs. Andere belangstellenden zijn ook welkom.

Accreditatie

Accreditatie is toegekend door:

  • De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) voor 5 punten
  • Register vaktherapie voor 6 punten
  • NIP Kinder-en Jeugdpsycholoog (K&J)/NVO Orthopedagoog Generalist (OG). Orthopedagogen en psychologen die herregistreren krijgen 6 punten, Orthopedagogen en psychologen in opleiding krijgen 3 punten.
  • Omdat de training is geaccrediteerd door NIP K&J / NVO OG, is de studiedag ook geaccrediteerd bij het SKJ. Deze studiedag kan worden opgevoerd voor herregistratie. Zie ook de website van SKJ

Anton Došen

Professor dr. Anton Došen was kinderpsychiater en psychiater en als zodanig verbonden geweest aan het Observatiecentrum de Hondsberg in Oisterwijk. Later was hij directeur behandeling van Nieuw Spraeland, centrum voor behandeling van psychische en gedragsstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking, te Oostrum (thans STEVIG, onderdeel van Dichterbij). Tegelijkertijd was hij verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen als bijzonder hoogleraar met als leeropdracht “Psychiatrische aspecten van verstandelijke beperking”.

Door zijn educatieve activiteiten en publicaties nam hij meer dan dertig jaar landelijk en internationaal een vooraanstaande plaats in op het gebied van diagnostiek en behandeling van psychiatrische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Hij ontwikkelde de SEO (Schaal voor Emotionele Ontwikkeling), het Ontwikkelingsdynamisch model en het model van integratieve diagnostiek en behandeling bij mensen met een verstandelijke beperking. Deze modellen worden gebruikt door deskundigen uit verschillende landen. Na zijn emeritaat zette hij zich nog volop in voor de ontwikkeling van de zorg van de geestelijke gezondheid van deze mensen.

Op 3 januari 2023 is Anton Došen overleden. FORTIOR heeft enkele jaren intensief met Anton samengewerkt. Met ontzag hebben we altijd geluisterd naar Antons grote kennis en kunde die hij liet zien tijdens studiedagen, congressen en masterclasses. We denken met liefde en dankbaarheid aan hem terug.

 

 

 
Bekijk de docent

Ochtend
09:30

Opening

09:45

Theoretische inleiding over toepassing van psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking

11:00

Pauze

11:15

Vervolg theoretische inleiding

12:30

Lunchpauze

 
Middag
12:30

Demonstratie van medicatie bij verschillende diagnoses

15:15

Pauze

15:30

Vervolg van de demonstratie

16:30

Afsluiting

Aanbevolen literatuur

Deb S., Clarke D. & Unwin G. (2006). Using medication to manage behaviour problems among adults with a learning disability: Quick Reference Guide (QRG). University of Birmingham, MENCAP, The Royal College of Psychiatrists, London, UK. ISBN: 0855370947. https://www.researchgate.net/publication/237677917_Using_medication_to_manage_behaviour_problems_among_adults_with_a_learning_disability

 

Deb, S., Salvador-Carulla, L., Barnhill, J., Torr, J., Bradley, E., Kwok, H., Bertelli, M.& Bouras, N. (2010). Problem Behaviours in Adults with Intellectual Disabilities: An International Guide for Using Medication. The World Psychiatric Association (WPA): Section Psychiatry of Intellectual Disability (SPID).

 

Došen, A. (2014). Psychische stoornissen, probleemgedrag en verstandelijke beperking. Een integratieve benadering bij kinderen en volwassenen. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV. (vijfde herziene druk). Bestel dit boek hier >>

 

Došen, A. (2001). Pharmacotherapy in mentally retarded children. In A. Došen, & K.. Day (Eds.), Treating mental illness and behavior disorders in children and adults with mental retardation. Washington: American Psychiatric Press, pp. 429-450.

Tyrer S. (2001). Psychopharmacological approaches. In A. Došen, & K.. Day (Eds.), Treating mental illness and behaviour disorders in children and adults with mental retardation. Washington: American. Psychiatric Press, pp. 45-68.

 

WPA: (The World Psychiatric Association), Section on Psychiatry of Intellectual Disability (SPID) (2008): Problem Behaviour in Adults with Intellectual Disabilities: International Guide for Using Medication

De cursus vindt plaats in:

Lunchcafé In de Roos
Zuiderparkweg 282
5216 HE Den Bosch

 

nieuwsbrief

">

Blijf op de hoogte van nieuwe trainingen, ontwikkelingen en onze informatieve artikelen