Fysiek
DOCENT: Em. prof. Dr. Anton Došen
INHOUD: Probleemgedrag en psychiatrische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking bezien vanuit het ontwikkelingsdynamisch model.
ACCREDITATIE: Voor ABC1 en NVvP. Accreditatie is aangevraagd bij NIP K&J / NVO OG, SKJ en Register Vaktherapie.
Deze studiedag wordt niet meer herhaald. Ben je geïnteresseerd in het thema? Bekijk dan de studiedag Psychopathologie en geestelijke gezondheid bij mensen met een verstandelijke beperking vanuit de bril van het ontwikkelingsdynamisch model
Inschrijven nieuwsbriefMensen met een verstandelijke beperking kunnen aan dezelfde psychopathologie (probleemgedrag en psychiatrische stoornissen) lijden als mensen zonder beperkingen. De frequentie, verschijningsvorm, ontstaansmechanisme en verloop van de stoornissen kunnen echter wel verschillen.
Mensen met een verstandelijke beperking zijn kwetsbaarder voor het krijgen van probleemgedrag en psychiatrische stoornis dan doorsnee mensen. Dit komt door biologische afwijkingen van de hersenen en lichamelijke ziektes, beperkingen op het gebied van hun emotionele, cognitieve en sociale ontwikkeling, communicatieproblemen en verstoorde interactie met de omgeving. Door deze oorzaken kan de omgeving onvoldoende tegemoet komen aan de basale emotionele behoeften van de persoon waardoor probleemgedrag kan ontstaan, dat op termijn tot een psychiatrische stoornis kan uitgroeien.
De DSM-5 beschrijft per psychiatrische stoornis een aantal symptomen en kenmerken. Deze kunnen er bij mensen met een verstandelijke beperking heel anders uitzien dan bij mensen zonder beperkingen. Ook het verloop van de stoornis kan verschillen. Tijdens deze studiedag zal Anton Došen toelichten hoe je probleemgedrag kan onderscheiden van een psychiatrische stoornis, hoe een integratieve diagnose wordt gesteld en hoe je vervolgens kunt behandelen.
Anton Došen ontwikkelde het zogenaamde Ontwikkelingsdynamisch Model voor de persoonlijkheidsontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking, waarin het klassieke bio-psycho-sociaal model wordt aangevuld met de ontwikkelingsdimensie. Dit model vertrekt vanuit een integratieve beeldvorming met bijzondere aandacht voor de vroegkinderlijke ontwikkeling en de levensgeschiedenis. In de ontwikkelingsdynamische benadering neemt de emotionele ontwikkeling een belangrijke plaats in. Op deze gronden werd de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling bij mensen met een verstandelijke beperking- Revised² (SEO-R2) gemaakt om het niveau van de emotionele ontwikkeling en de basale emotionele behoeften van de persoon met een verstandelijke beperking in te schatten . In de praktijk is gebleken dat gedrags- of psychiatrische problemen beter verklaard en begrepen konden worden door inzicht in het emotionele ontwikkelingsniveau. Hierdoor was het mogelijk een effectieve behandeling in te zetten.
Tijdens deze theoriedag zal de docent Anton Došen uitgebreid ingaan op de frequentie, verschijningsvorm, ontstaansmechanisme en verloop van diverse psychiatrische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking. Voorbeelden vanuit de praktijk zullen besproken worden, ondersteund door videobeelden.
De volgende thema’s worden behandeld:
De studiedag is te volgen zonder voorbereiding. Als je dat wenst kun je vooraf de aanbevolen literatuur doorlezen.
De studiebelasting van deze scholing bestaat uit het aantal contacturen. Het aantal contacturen is 6,5 uur.
De theoriedag over psychopathologie bij mensen met een verstandelijke beperking is op academisch niveau. De stof, die op deze theoriedag wordt behandeld, heeft betrekking op mensen met een lichte, matige of ernstige (meervoudige) beperking.
De dag is vooral bedoeld voor
Accreditatie is toegekend door:
Professor dr. Anton Došen was kinderpsychiater en psychiater en als zodanig verbonden geweest aan het Observatiecentrum de Hondsberg in Oisterwijk. Later was hij directeur behandeling van Nieuw Spraeland, centrum voor behandeling van psychische en gedragsstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking, te Oostrum (thans STEVIG, onderdeel van Dichterbij). Tegelijkertijd was hij verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen als bijzonder hoogleraar met als leeropdracht “Psychiatrische aspecten van verstandelijke beperking”.
Door zijn educatieve activiteiten en publicaties nam hij meer dan dertig jaar landelijk en internationaal een vooraanstaande plaats in op het gebied van diagnostiek en behandeling van psychiatrische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Hij ontwikkelde de SEO (Schaal voor Emotionele Ontwikkeling), het Ontwikkelingsdynamisch model en het model van integratieve diagnostiek en behandeling bij mensen met een verstandelijke beperking. Deze modellen worden gebruikt door deskundigen uit verschillende landen. Na zijn emeritaat zette hij zich nog volop in voor de ontwikkeling van de zorg van de geestelijke gezondheid van deze mensen.
Op 3 januari 2023 is Anton Došen overleden. FORTIOR heeft enkele jaren intensief met Anton samengewerkt. Met ontzag hebben we altijd geluisterd naar Antons grote kennis en kunde die hij liet zien tijdens studiedagen, congressen en masterclasses. We denken met liefde en dankbaarheid aan hem terug.
Bekijk de docent
| Ochtend | |
| 09:30 | Opening |
| 09:45 | Ontstaan van psychopathologie, psychopathologie bij mensen met een verstandelijke beperking |
| 11:00 | Pauze |
| 11:15 | Emotionele ontwikkeling en het ontstaansmechanisme van probleemgedrag en psychiatrische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking, symptomen van de stoornissen |
| 12:30 | Lunchpauze |
| Middag | |
| 12:30 | Onderscheid probleemgedrag – psychische stoornissen, diagnostische categorieën; presentatie van praktijkgevallen |
| 14:15 | Pauze |
| 14:30 | Behandeling en ondersteuning |
| 17:00 | Afsluiting |
Deb, S., Salvador-Carulla, L., Barnhill, J., Torr, J., Bradley, E., Kwok, H., Bertelli, M.& Bouras, N. (2010). Problem Behaviours in Adults with Intellectual Disabilities: An International Guide for Using Medication. The World Psychiatric Association (WPA): Section Psychiatry of Intellectual Disability (SPID).
Deb S., Matthews T., Holt G., Bouras N. (2001). Practice guidelines for the assessment and diagnosis of mental health problems in adults with intellectual disability. Brighton, Pavilion download dit document hier>>
Došen, A. (2014). Psychische stoornissen, probleemgedrag en verstandelijke beperking. Een integratieve benadering bij kinderen en volwassenen. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV. (vijfde herziene druk). ISBN 9789023252498. Bestel dit boek hier >>
Došen, A., Gardner W., Griffiths D., King R., Lapointe A. (2008): Richtlijnen en principes voor praktijk; beoordeling,diagnose, behandeling en bijbehorende ondersteuning voor personen met verstandelijke beperking en probleemgedrag. Utrecht LKNG en Gouda CCE. download dit document hier>>
Tyrer S. (2001). Psychopharmacological approaches. In A. Došen, & K.. Day (Eds.), Treating mental illness and behaviour disorders in children and adults with mental retardation. Washington: American. Psychiatric Press, pp. 45-68. Bekijk dit boek hier>>
