Terug naar het overzicht

Psychotische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking en autisme

14 dec 2017
Plaats
Fysiek

DOCENT: em. Prof. Dr. Anton Došen
INHOUD: Diagnostiek en behandeling van psychotische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking en autisme bezien vanuit het ontwikkelingsperspectief. Specifieke bio-psycho-sociale aspecten en ontwikkelingsaspecten komen aan de orde
ACCREDITATIE: Is toegekend door NVvP, NIP K&J /NVO OG (geldt ook voor SKJ) en Register Vaktherapie

Deze studiedag wordt niet meer herhaald. Blijf op de hoogte van ons aanbod en meld je aan voor de nieuwsbrief!

Inschrijven nieuwsbrief

Psychotische stoornissen bij mensen met een ontwikkelingsbeperking bezien vanuit het ontwikkelingsperspectief

Psychotische toestanden komen veel vaker voor bij mensen met een ontwikkelingsbeperking (zoals een verstandelijke beperking en autisme) dan bij mensen zonder beperkingen. Het gaat hier zowel om de specifieke psychose, zoals schizofrenie, als om verschillende aspecifieke psychotische toestanden. Bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking en bij personen met autisme kan het ingewikkeld zijn een psychotische toestand te herkennen vanwege de weinig specifieke symptomen. Als een verkeerde diagnose wordt gesteld, kan dit negatieve gevolgen hebben voor de behandeling.

Om een adequate diagnose te kunnen stellen met betrekking tot een psychotische stoornis bij mensen met een ontwikkelingsbeperking moet de diagnosticus uiteraard kennis hebben van de diagnostische criteria voor psychose bij mensen met een normale begaafdheid. Dit is echter niet voldoende. De diagnosticus heeft ook kennis nodig over specifieke bio-psycho-sociale aspecten en ontwikkelingsaspecten bij mensen met een verstandelijke beperking en autisme.

Tijdens de studiedag over psychotische stoornissen zal Anton Došen de specifieke kanten belichten in het onderzoek, diagnostiek en behandeling van kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking (op verschillende niveaus). Daarnaast komt de problematiek van mensen met autisme, epilepsie en andere co-morbide toestanden ook aan de orde.

 

De ontwikkelingsdynamische benadering

In de ontwikkelingsdynamische benadering wordt de persoon met een ontwikkelingsbeperking bekeken vanuit zijn persoonlijkheidsontwikkeling en emotionele ontwikkeling. Er wordt aandacht besteed aan de gehechtheids- en individuatie processen, traumatische ervaringen, opgestapelde chronische stresservaringen, chronische overvraging en overbelasting. Als psychiatrische stoornissen, zoals psychotische stoornissen, worden bekeken vanuit het ontwikkelingsmodel dan leidt dit tot beter inzicht in de omstandigheden waarin de stoornis kon ontstaan. Daarnaast kan deze manier van kijken helpen om het gedrag en psychische toestand van de persoon beter te begrijpen. De benadering vanuit het ontwikkelingsperspectief faciliteert zowel de diagnostiek als de behandeling. Persoonlijkheidsontwikkeling met zijn biologische, cognitieve, sociale en emotionele aspecten en interactie met de omgeving krijgen een centrale plaats in het onderzoek. De integratieve diagnose en het integratief behandelplan ontstaan op basis van samenwerking: bij het onderzoek zijn bij voorkeur verschillende disciplines betrokken.

Inhoud studiedag psychotische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking

Tijdens deze studiedag gaat Anton Došen in op de recente ontwikkelingen op het gebied van cognitieve, affectieve en sociale neuro-wetenschapen. Er zal ook aandacht besteed worden aan de levensomstandigheden, de omgevingsfactoren en de hulpverlenerscultuur die een rol spelen in het ontstaan van een psychose. Anton zal naast de theorie ook concrete casussen en videobeelden laten zien.

De volgende thema’s worden behandeld:

  • Biologische en psychosociale achtergronden van psychose
  • Psychosociale ontwikkelingsprocessen en ontstaan van psychose
  • Verschijningsvormen van psychose bij mensen met een verstandelijke beperking en autisme
  • Onderscheid tussen probleemgedrag en psychose
  • Beeldvorming en integratieve diagnose van de stoornis
  • Behandeling van psychotische stoornissen

Studiebelasting & voorbereiding

De studiedag is te volgen zonder voorbereiding. Als je dat wenst kun je vooraf de aanbevolen literatuur doorlezen.

De studiebelasting van deze scholing bestaat uit het aantal contacturen. Het aantal contacturen is 6 uur.

Doelgroep

De studiedag is bedoeld voor psychologen, orthopedagogen, psychiaters, AVG-en, (vak)therapeuten die werken met mensen met een verstandelijke beperking en autisme in de gehandicaptenzorg, GGZ of speciaal onderwijs.

Accreditatie

Accreditatie is toegekend door:

  • De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie voor 6 punten
  • Register Vaktherapie voor 6 punten
  • Het accreditatiebureau NIP K&J /NVO OG
    • Herregistratie 6 punten
    • Opleiding – behandeling 1 punt
    • Opleiding – diagnostiek 1,5 punten
    • Opleiding – overige taken 0,5 punt
  • Omdat de training is geaccrediteerd door NIP K&J / NVO OG, is de studiedag ook geaccrediteerd bij het SKJ. Deze studiedag kan worden opgevoerd voor herregistratie. Zie ook de website van SKJ

Anton Došen

Professor dr. Anton Došen was kinderpsychiater en psychiater en als zodanig verbonden geweest aan het Observatiecentrum de Hondsberg in Oisterwijk. Later was hij directeur behandeling van Nieuw Spraeland, centrum voor behandeling van psychische en gedragsstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking, te Oostrum (thans STEVIG, onderdeel van Dichterbij). Tegelijkertijd was hij verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen als bijzonder hoogleraar met als leeropdracht “Psychiatrische aspecten van verstandelijke beperking”.

Door zijn educatieve activiteiten en publicaties nam hij meer dan dertig jaar landelijk en internationaal een vooraanstaande plaats in op het gebied van diagnostiek en behandeling van psychiatrische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Hij ontwikkelde de SEO (Schaal voor Emotionele Ontwikkeling), het Ontwikkelingsdynamisch model en het model van integratieve diagnostiek en behandeling bij mensen met een verstandelijke beperking. Deze modellen worden gebruikt door deskundigen uit verschillende landen. Na zijn emeritaat zette hij zich nog volop in voor de ontwikkeling van de zorg van de geestelijke gezondheid van deze mensen.

Op 3 januari 2023 is Anton Došen overleden. FORTIOR heeft enkele jaren intensief met Anton samengewerkt. Met ontzag hebben we altijd geluisterd naar Antons grote kennis en kunde die hij liet zien tijdens studiedagen, congressen en masterclasses. We denken met liefde en dankbaarheid aan hem terug.

 

 

 
Bekijk de docent

Ochtend
09:30

Opening

09:45

Biologische en psychosociale factoren

11:00

Pauze

11:15

Ontwikkelingsfactoren en de omgevingsomstandigheden die de rol spleen in ontstaan van psychose bij mensen met een VB en autisme

12:30

Lunchpauze

 
Middag
13:30

Onderkenningsmogelijkheden, beeldvorming en integratieve diagnose geïllustreerd door enkele videobeelden

14:15

Pauze

14:30

Behandelings- en preventiemogelijkheden

17:00

Afsluiting

Aanbevolen literatuur:

Došen, A. (2014). Psychische stoornissen, probleemgedrag en verstandelijke beperking. Een integratieve benadering bij kinderen en volwassenen. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV. (vijfde herziene druk). ISBN 9789023252498. Bestel dit boek hier >>

nieuwsbrief

">

Blijf op de hoogte van nieuwe trainingen, ontwikkelingen en onze informatieve artikelen