DOCENT: em. prof. dr. Anton Došen
INHOUD: Hoe je onderscheid kunt maken tussen normaal en abnormaal gedrag of een psychiatrische stoornis bij mensen met een verstandelijke beperking en autisme.
ACCREDITATIE: Is toegekend voor NVvP, NIP K&J/NVO OG, SKJ, ABC1 en het Register Vaktherapie.
Deze studiedag wordt niet meer herhaald. Blijf op de hoogte van ons aanbod en meld je aan voor de nieuwsbrief!
Inschrijven nieuwsbrief
In de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking is veel aandacht voor probleemgedrag of abnormaal gedrag. Maar wat is nu eigenlijk normaal gedrag? Merkwaardig is dat er geen duidelijke definitie bestaat van normaal gedrag. Als gedrag van mensen met een verstandelijke beperking ten onrechte wordt aangemerkt als problematisch of abnormaal, dan kan dat betekenen dat er een onnodige behandeling wordt ingezet, zoals beperkende maatregelen en medicatiegebruik.
Tijdens deze studiedag bespreekt Anton Došen het concept “normaal gedrag” waardoor gemakkelijker wordt om te differentiëren tussen normaal gedrag, abnormaal gedrag en een psychiatrische stoornis.
In het multidimentioneel model voor emotionele en persoonlijkheidsontwikkeling van Anton Došen wordt onderscheid gemaakt tussen: adaptief (normaal) gedrag, maladaptief (abnormaal) gedrag en een psychiatrische stoornis. Adaptief gedrag kan weliswaar lastig zijn voor de omgeving, maar is “normaal” gedrag gezien het emotionele ontwikkelingsniveau van de persoon. Maladaptief gedrag (abnormaal gedrag, probleemgedrag, challenging behaviour) is ook gedrag dat past bij het emotionele ontwikkelingsniveau, maar is door de heftigheid en duur toch “abnormaal” en problematisch.
Een psychiatrische stoornis is een verstoring van de psychische gezondheid. Er kan sprake zijn van onlogisch of bizar gedrag dat weken, maanden of zelfs jaren kan aanhouden. Dit gedrag kan voortdurend aanwezig zijn of periodiek. Een psychiatrische stoornis bestaat onafhankelijk van de situatie.
Om te kunnen beoordelen of er sprake is van normaal gedrag, abnormaal gedrag of een psychiatrische stoornis, moeten alle aspecten en processen worden bekeken die met de persoon, zijn omgeving en de interactie daartussen te maken hebben.
Tijdens deze theoriedag gaat Anton Došen in op de recente ontwikkelingen op gebieden van cognitieve, affectieve en sociale neuro-wetenschapen. Daarnaast laat hij ervaringen vanuit “good practice” zien. Het doel van deze studiedag is hulpverleners kennis aan te bieden om het gedrag van mensen met een verstandelijke beperking beter te begrijpen zodat ze er adequater mee om kunnen gaan.
De volgende thema’s worden behandeld:
De theoriedag is te volgen zonder voorbereiding. Als je dat wenst kun je vooraf de aanbevolen literatuur doorlezen.
De studiebelasting van deze scholing bestaat uit het aantal contacturen. Het aantal contacturen is 6 uur.
De inhoud van deze studiedag heeft betrekking op mensen met een ontwikkelingsbeperking (verstandelijke beperking, autisme). De stof van deze studiedag kan toegepast worden bij mensen met een lichte, matige of ernstige (meervoudige) beperking.
De dag is vooral bedoeld voor:
Accreditatie is toegekend door:
Professor dr. Anton Došen was kinderpsychiater en psychiater en als zodanig verbonden geweest aan het Observatiecentrum de Hondsberg in Oisterwijk. Later was hij directeur behandeling van Nieuw Spraeland, centrum voor behandeling van psychische en gedragsstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking, te Oostrum (thans STEVIG, onderdeel van Dichterbij). Tegelijkertijd was hij verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen als bijzonder hoogleraar met als leeropdracht “Psychiatrische aspecten van verstandelijke beperking”.
Door zijn educatieve activiteiten en publicaties nam hij meer dan dertig jaar landelijk en internationaal een vooraanstaande plaats in op het gebied van diagnostiek en behandeling van psychiatrische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Hij ontwikkelde de SEO (Schaal voor Emotionele Ontwikkeling), het Ontwikkelingsdynamisch model en het model van integratieve diagnostiek en behandeling bij mensen met een verstandelijke beperking. Deze modellen worden gebruikt door deskundigen uit verschillende landen. Na zijn emeritaat zette hij zich nog volop in voor de ontwikkeling van de zorg van de geestelijke gezondheid van deze mensen.
Op 3 januari 2023 is Anton Došen overleden. FORTIOR heeft enkele jaren intensief met Anton samengewerkt. Met ontzag hebben we altijd geluisterd naar Antons grote kennis en kunde die hij liet zien tijdens studiedagen, congressen en masterclasses. We denken met liefde en dankbaarheid aan hem terug.
Bekijk de docent
Ochtend | |
09:30 | Opening |
09:45 | Biologie van gedrag, gedrag gezien vanuit ontwikkelingsperspectief; psychische gezondheid; probleemgedrag (challenging behaviour) en psychiatrische stoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking. |
11:00 | Pauze |
11:15 | Gedrag als sociaal fenomeen; videodemonstratie van gedrag en psychiatrische stoornis bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking; differentiatie normaal (maar moeilijk) – abnormaal (probleemgedrag, challenging behaviour) gedrag – psychiatrische stoornis bij mensen met een verstandelijke beperking, criteria voor differentiatie. |
12:30 | Lunchpauze |
Middag | |
13:30 | Persoonlijkheidsontwikkeling, emotionele ontwikkeling en normaal – abnormaal gedrag per niveau van ontwikkeling; demonstratie van gevallen uit de praktijk met probleemgedrag en de betekenis ervan. Assessment, beeldvorming en integratieve diagnose. |
14:15 | Pauze |
14:30 | Interventies bij normaal, maar moeilijk gedrag, probleemgedrag en psychiatrische stoornis. |
15:15 | Pauze |
15:30 | Videobeelden, gevalbesprekingen en oefeningen op grond van de gevallen uit de praktijk. |
17:00 | Afsluiting |
Došen, A. (2014). Psychische stoornissen, probleemgedrag en verstandelijke beperking. Een integratieve benadering bij kinderen en volwassenen. Assen: Koninklijke Van Gorcum BV. (vijfde herziene druk). ISBN 9789023252498. Bestel dit boek hier >>
Došen, A., & De Groef, J. (2015). What is normal behaviour in persons with developmental disabilities? Advances in Mental Health and Intellectual Disabilities, 9(5), pp. 284–294. doi: 10.1108/amhid-05-2015-0027.