Terug naar het overzicht

Intensieve traumabehandeling voor volwassenen met een verstandelijke beperking: de PTSS Xpress

2-daagse training!
24 mrt 2025
Plaats
12 mei 2025
Plaats
Fysiek

DOCENTEN: Elmedina Dautovic en Mirjam Lammers
INHOUD: Als je de cursus gevolgd hebt dan ben je op de hoogte van de ins&outs over diagnostiek en behandeling van PTSS bij volwassenen met een verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid. Je kunt jouw cliënten goed, intensief en snel behandelen volgens de laatste inzichten. Je bent voorzien van alle kennis en materialen die je nodig hebt om het PTSS Xpress behandelprogramma zelf toe te kunnen passen.
TIJDSDUUR: Een tweedaagse cursus op 24 maart en 12 mei 2025 van 9:30 tot 16:15
LOCATIE: Utrecht
ACCREDITATIE: wordt aangevraagd bij het NIP K&J / NVO OG (geldt indien toegekend ook voor SKJ)
INVESTERING: 575,00 p.p. inclusief koffie, thee en lunch. FORTIOR is vrijgesteld van BTW.

Inschrijven Informatie download

Compleet behandelprogramma: PTSS Xpress

Trauma en posttraumatische stressstoornis (PTSS) komen heel veel voor bij mensen met een verstandelijke beperking. Toch is bekend dat deze mensen te vaak geen goede evidence-based behandeling krijgen voor hun PTSS-klachten.

We weten inmiddels al een aantal jaar dat intensief behandelen van PTSS-klachten effectief is en snel tot goede resultaten leidt. Tot een aantal jaar geleden was er geen intensief behandelaanbod voor volwassenen met PTSS en een verstandelijke beperking. Daarom zijn vanaf 2020 de docenten van deze cursus gestart met het ontwikkelen van de eerste intensieve PTSS-behandeling voor volwassenen met een verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid. Deze module werd liefkozend door hen ‘de traumatrein’ gedoopt. Inmiddels is de module aangepast, doorontwikkeld en verder uitgebreid onder de nieuwe naam: PTSS Xpress.

De PTSS Xpress is een ambulant intensief behandelprogramma, bestaande uit een combinatie van bewezen effectieve interventies. De module is volledig aangepast, zodat het direct toepasbaar is voor mensen met zwakbegaafdheid, een licht of matige verstandelijke beperking en PTSS of complexe PTSS.

Merk jij dat je jouw cliënten met zwakbegaafdheid of verstandelijke beperking onvoldoende kunt helpen bij hun ernstige PTSS klachten? Dan is de PTSS Xpress precies wat jij en jouw cliënten nodig hebben!

 

Praktijkgerichte cursus

In deze cursus leer je in twee dagen de ins&outs over diagnostiek en behandeling van PTSS bij volwassenen met een verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid. Ook leer je hoe je binnen jouw organisatie je eigen intensieve traumabehandeling opzet voor deze doelgroep. Je wordt voorzien van alle materialen die je nodig hebt om dit behandelprogramma direct zelf toe te kunnen passen. Denk hierbij aan protocollen en werkboeken waar je meteen mee aan de slag kan. In het lesprogramma zijn veel praktijkvoorbeelden en concrete tips verwerkt, en is er ruimte voor casuïstiek en eigen inbreng. Je leert hoe je de behandeling aanpast aan het niveau van je cliënt, hoe je creatief kan variëren op bestaande interventies, hoe je oog houdt voor wat er wél kan en hoe je jouw behandeling begrijpelijk maakt voor je cliënt. Uiteraard wordt dit alles onderbouwd met de meest recente wetenschappelijke inzichten.


Toelatingseisen

Deze cursus is alleen toegankelijk voor orthopedagogen, psychologen, gedragswetenschappers, psychotherapeuten en psychiaters die geschoold zijn in (VEN- en VGCT erkende) EMDR en/of Trauma Focussed CGT.

Let op: deze cursus onderwijst niet in EMDR, imaginaire exposure of andere trauma-interventies. De (VEN- en VGCT erkende) basistrainingen op dit gebied worden bekend verondersteld.

 

Cursus op locatie

Deze cursus bestaat uit twee fysieke bijeenkomsten in Utrecht. Naast het behandelen van theorie wordt er ook veel geoefend via rollenspellen en wordt videomateriaal getoond.

Inhoud

In deze cursus krijg je een compleet behandelprogramma in handen waar je de volgende dag al mee zou kunnen starten.

De volgende thema’s komen aan bod:

  • Kunnen cliënten met een verstandelijke beperking wel een intensieve traumabehandeling aan?
  • Hoe komt het eigenlijk dat mensen met een verstandelijke beperking hoger risico lopen op het ontwikkelen van PTSS?
  • Waar moet ik op letten in de behandeling en wat moet ik vooral niet doen?
  • Hoe kan ik een intensieve traumabehandeling vormgeven voor volwassenen met VB? Kan dit ook in een kleine praktijk?
  • Welke behandeling is aangewezen bij welke cliënt?
  • Hoe betrek ik het steunsysteem bij de behandeling? Welke voorbereiding en nazorg is nodig bij deze behandelvorm?
  • Hoe zorg je niet alleen voor je cliënt, maar ook voor jezelf en je collega’s?

 

Leerdoelen:

Na afloop van de cursus:

  • Ben je op de hoogte van de state of the art wetenschappelijke kennis over trauma en PTSS bij de doelgroep volwassenen met een verstandelijke beperking
  • Weet je hoe je een goede trauma- en PTSS- diagnostiek doet bij deze doelgroep
  • Ben je op de hoogte van de nationale en internationale richtlijn behandelingen voor PTSS bij deze doelgroep;
  • Weet je hoe je een intensieve traumabehandeling vorm zou kunnen geven voor deze doelgroep, opgebouwd uit een combinatie van bestaande evidence-based interventies
  • Weet je in welke mate aanpassingen nodig zijn om bestaande evidence based interventies ook voor deze doelgroep effectief te laten zijn
  • Weet je hoe belangrijke onderdelen als psycho-educatie, behandelplanning, trauma-inventarisatie en risico-taxatie een rol kunnen krijgen in de voorbereiding van een intensieve PTSS-behandeling voor volwassenen met een verstandelijke beperking
  • Weet je waar je op dient te letten bij de behandeling van (complexe) PTSS bij deze doelgroep en wat vooral niet te doen
  • Weet je welke problemen je tegen zou kunnen komen en hoe deze aan te vliegen.

 

Studiebelasting en voorbereiding

Voorbereiding
Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst dien je literatuur te lezen. Meer info hierover volgt

Toetsing
Tijdens de cursus maak je een casusconceptualisatie en trauma-inventarisatie en risicotaxatie van een eigen cliënt. Deze lever je voor de laatste bijeenkomst in. DE opdracht wordt nagekeken en beoordeeld. Bij een voldoende ontvang je een certificaat. Bij een onvoldoende krijg je de gelegenheid om te herkansen.

Studiebelasting
De verwachte studiebelasting is 28 uur en bestaat uit:

  • Contacturen: 12 uur
  • Het lezen van 120 blz literatuur: 12 uur
  • Het maken van de eindopdracht: 4 uur

Clientgroep

De inhoud van de cursus is van toepassing op volwassenen met een lichte tot matige verstandelijke beperking en een trauma. Ook worden toepassingen besproken bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking.


Doelgroep

Deze cursus is alleen toegankelijk voor orthopedagogen, psychologen, gedragswetenschappers, psychotherapeuten en psychiaters die geschoold zijn in (VEN- en VGCT erkende) EMDR en/of trauma-focussed CGT.

 

 

Accreditatie

Accreditatie wordt aangevraagd bij:

  • Accreditatiebureau NIP K&J / NVO OG
  • Indien toegekend wordt de accreditatie van het NIP K&J / NVO OG overgenomen door het SKJ


Overige accreditaties in overleg

Heb je een andere accreditatie nodig dan hierboven staat vermeld? Stuur dan een bericht naar inschrijvingen@fortior.info met de vraag of de gewenste accreditatie kan worden aangevraagd. FORTIOR zal je dan expliciet laten weten of de accreditatie wel of niet zal worden aangevraagd.


Certificaat en invoeren presentie

FORTIOR reikt aan het eind van de dag certificaten uit. Op het certificaat staan de accreditaties en hun ID-nummers vermeld.

Voor sommige registers van beroepsverenigingen, zoals bij NIP K&J / NVO OG, kwaliteitsregister Paramedici, KNGF, Register Vaktherapie en Registerplein, voert FORTIOR de presentie in. Hiervoor hebben wij het nummer nodig waarmee je in het register bent ingeschreven.

Als FORTIOR geen nummer van je heeft, dan kan de presentie niet worden ingevoerd. Zorg er dus voor dat je correcte nummer bekend is bij FORTIOR!

Elmedina Dautovic

Elmedina Dautovic is GZ-psycholoog/Orthopedagoog, EMDR behandelaar en scientist practitioner. Twaalf jaar werkte zij op een specialistische polikliniek voor volwassenen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek, alwaar ze één van de ontwikkelaars was van een ambulante intensieve traumabehandeling voor volwassenen met een verstandelijke beperking.. In 2023 maakte zij de overstap naar het Expertiseteam Angst en Trauma van Antes waar ze complexe trauma- en angstbehandelingen uitvoert en waar ze een intensief traumabehandelprogramma opzet en coördineert.

Elmedina geeft scholing en consultatie over diagnostiek en behandeling voor volwassenen met psychiatrische klachten en een verstandelijke beperking aan collega hulpverleners in zowel de GGZ als de gehandicaptenzorg.
Bekijk de docent

Mirjam Lammers

Mirjam Lammers is GZ-psycholoog, cognitief gedragstherapeut en EMDR practitioner. Ze is één van de ontwikkelaars van een ambulante intensieve traumabehandeling voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Na ruim 7,5 jaar gewerkt te hebben op een specialistische polikliniek voor psychiatrie en verstandelijke beperking, maakte ze in 2023 de overstap naar het Altrecht Academisch Angstcentrum, waar ze complexe PTSS- angst en dwangbehandelingen uitvoert.

Mirjam geeft scholing en consultatie over diagnostiek en behandeling voor volwassenen met psychiatrische klachten en een verstandelijke beperking aan collega hulpverleners in zowel de GGZ als de gehandicaptenzorg.
Bekijk de docent

PROGRAMMA DAG 1

Ochtend
09:30

Opening en introductie

09:35

Voorstelronde en bespreken verwachtingen

10:00

Theorie/literatuur

11:00

Koffiepauze

11:15

Indicatiestelling & diagnostiek

12:30

Lunchpauze

 
Middag
13:15

Behandelplan en voorbereiding

15:00

Koffiepauze

15:15

Voorbereiding & psycho-educatie

16:00

Bespreken opdracht

16:15

Einde

PROGRAMMA DAG 2

 
Ochtend
09:30

Opening en introductie

09:35

Terugblik op de vorige bijeenkomst

10:00

Terugblik + vragen over huiswerk en oefening

11:00

Koffiepauze

11:15

Aanpassingen behandelprotocol LVB en oefening

12:30

Lunchpauze

 
 
Middag
13:15

Aanpassingen behandelprotocol MVB/EVB en oefening

15:00

Koffiepauze

15:15

Rollenspellen en vignetten

16:00

Vragen en discussie

16:15

Einde & invullen evaluatie

Literatuur

Boekhoofdstukken

Mevissen, L., Didden, R., & De Jongh, A. (2016). Posttraumatische-stressstoornis (PTSS). In: R. Didden, W. Groen, X. Moonen & P. Troost, P. (red.), Handboek
psychiatrie en lichte verstandelijke beperking (pp. 169-181). Utrecht: De Tijdstroom.

Mevissen, L., Didden, R., & De Jongh, A. (2016). Eye movement desensitisation and reprocessing (EMDR). In: R. Didden, R., Groen, W., Moonen, X., & Troost, P. (red.),
Handboek psychiatrie en lichte verstandelijke beperking (pp. 411-426). Utrecht: De Tijdstroom.

Van Minnen, A & Arntz, A. (2017). Protocollaire behandeling van patiënten met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). In: G. Keijsers, A. van Minnen & K. Hoogduin
(red.), Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten (pp. 311-325). Amsterdam: Uitgeverij Boom.

 

Artikelen:

Byrne, G. (2020). A Systematic Review of Treatment Interventions for Individuals With Intellectual Disability and Trauma Symptoms: A Review of the Recent Literature.
Journal of Trauma, violence & abuse. 23 (3). DOI: 10.1177/1524838020960219

Jowett, S., Karatzias, T., Brown, M., Grieve, A., Paterson, D., & Walley, R. (2016). Eye
movement desensitization and reprocessing (EMDR) for DSM–5 posttraumatic stress disorder (PTSD) in adults with intellectual disabilities: A case study review. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 8(6), 709.

Keesler, J. M. (2020). Trauma‐specific treatment for individuals with intellectual and
developmental disabilities: A review of the literature from 2008 to 2018. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 17(4), 332-345.

Mevissen, L, Didden, R & de Jongh, A. (2016). EMDR voor trauma- en stressor-gerelateerde klachten bij patiënten met een verstandelijke beperking. Directieve therapie, 36 (1), 5-26.

Mevissen, L., Ooms-Evers, M., Serra, M., de Jongh, A., & Didden, R. (2020). Feasibility and potential effectiveness of an intensive trauma-focused treatment programme for families with PTSD and mild intellectual disability. European Journal of Psychotraumatology, 11(1), 1777809.

Ooms-Evers, M., Van der Graaf-Loman, S., van Duijvenbode, N., Mevissen, L., & Didden, R. (2021). Intensive clinical trauma treatment for children and adolescents with mild intellectual disability or borderline intellectual functioning: A pilot study. Research in Developmental Disabilities, 117, 104030.

Prins, P., Nijhof, K. (2023). Imaginaire exposure werkt, ook bij mensen met een LVB en PTSS. Tijdschrift voor orthopedagogiek, (1), 18-27.

Schipper-Eindhoven, S. M., De Knegt, N. C., Mevissen, L. Van Loon, J. De Vries, R., Zhuniq, M. & Bekker , M. H. J., (2024). EMDR treatment for people with intellectual disabilities: a systematic review about difficulties and adaptations. Frontiers in Psychiatry, 14, https://api.semanticscholar.org/CorpusID:267152733

Wieland, J. Wardenaar, K., Dautovic, E. & Zitman, F. (2013) Characteristics of posttraumatic stress disorder in patients with an intellectual disability, Journal of European Psychiatry. DOI: 10.1016/S0924-9338(13)76040-1

Locatie

De training zal plaatsvinden in Utrecht. De exacte locatie zal later bekend worden gemaakt.

">

Blijf op de hoogte van nieuwe trainingen, ontwikkelingen en onze informatieve artikelen